Üçüncü azı dişleri, ortalama 20 yaşında sürecini tamamladıkları için ’20 yaş dişi’ olarak isimlendiriliyor ama bu dişler bazı kişilerde 50 yaşında bile çıkabiliyor.

20 yaş dişinin herhangi bir yaşta çıkabileceğini belirten Diş Hekimi Dilara Önerli Özyörük, bu durumun nedenini, “Bazı durumlarda dişler çıkmaları gereken yaşta çıkmayarak gömülü kalabiliyor. Diş arkındaki yer darlığı durumlarında dişin çıkabilmesi dişeti, kemik veya komşu diş engeline takılabiliyor. Bu gibi durumlarda diş gömülü kalabiliyor, bu engellerden herhangi biri kalktığında çıkabiliyor. Bu durum 20 yaşından sonra herhangi bir yaşta da olabiliyor” diye açıklıyor.

KİST VE TÜMÖRE NEDEN OLABİLİYOR
20 yaş dişleri ağız sağlığı açısından çeşitli sorunlara da neden olabiliyor. Özyörük, çenede tam yerini alamamış gömülü ya da yarı gömülü dişlerin yol açtığı sorunlar hakkında şunları söylüyor:
- Yarısı çıkmış dişlerde dişin gövdesini çevreleyen yumuşak dokuların enfeksiyonu olabiliyor.
- Bu bölgedeki dişetlerinin iltihaplanıp şişebiliyor.
- Dişetinde meydana gelen iltihaplanma nedeniyle, ağrı, ağız açmada kısıtlılık, ağız kapatırken acı, yanakta şişlik ve ilerleyen durumlarda yutkunma güçlüğü yaşanabiliyor.
- Diş çürükleri oluşabiliyor.
- Protez kullanımı engellenebiliyor.
- Diş kaynaklı kist ve tümörler meydana gelebiliyor.
- Kaynağı belli olmayan ağrılar ortaya çıkabiliyor.
- Ortodontik (dişlerde ve çenelerdeki şekil ve dizilim bozuklukları) tedaviyi engelleyebiliyor.

NE ZAMAN ÇEKİLMELİ?
20 yaş dişlerinin çekilmesi gereken durumlar ise şunlar:
- Tekrarlayan dişeti iltihaplanmaları.
- Diş çürükleri.
- Ağrı ve protetik (yapay diş tedavisi) nedenler.
- Ortodontik nedenler.
- Enfeksiyonlar.
- Diş kaynaklı kist ve tümörler.

ÇENEMİZ Mİ KÜÇÜLDÜ?
“Zamanımızdan 1-2 milyon yıl önce yaşadığı çeşitli antropolojik araştırmalar neticesinde ortaya çıkan insana benzer, insan öncesi canlıların çene ve dişlerinde yapılan incelemelerde üst ve alt azı dişlerinin günümüz insanınınkinden hacimsel olarak çok daha büyük olduğu saptandı” diyen Diş Hekimi Dilara Önerli Özyörük, çene yapısının küçüldüğünü belirterek şu bilgileri veriyor:

“Üçüncü büyük azı dişleri her iki çenede de en büyük dişlerdi. Kafatasının gelişmesi yanında genel olarak yüz bölgesinde gerileme, küçülme, narinleşme söz konusu oldu. Çene yapısı küçüldü. Çenelerdeki küçülme oranı, diş boyutlarının küçülmesinden daha belirgin olduğu için dişler çenelerde daha zor yer bulmaya başladı. Bu nedenle modern insanın çenesinde sıkışıklık, çapraşıklık ve yersizlik problemleri başladı. Yirmi yaş dişleri kısmen veya tamamen gömülü olduğu zaman diş çürüğüne neden olan bakteriler 20 yaş dişlerini etkiliyor. İkinci büyük azı ve üçüncü büyük azı olarak bilinen dişlerde çürük meydana geliyor. Gömülü diş hiç ağızda görülmese, ağız ortamına tek noktadan dişetini açarak temas etse bile çürük yine de oluşabiliyor. Gıda artıkları ve bakteriler burada oluşan cep içerisine yerleşerek dişetini iltihaplandırdığı gibi uzun vadede dişi de çürütebiliyor.”