Ayak mantarı nedir nasıl önlem alınmalı

Bayındır Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Pınar Öztaş, mantar enfeksiyonlarının önemine dikkat çekerek, “Ayak mantarı oldukça sık rastlanan bir cilt hastalığıdır” dedi.



Mantar enfeksiyonları konusunda bir açıklama yapan Dr.Öztaş, bunların dermatofitler denilen mantarlar tarafından yapılan enfeksiyon olduğunu belirterek, insan vücudunda normalde bakterilerin ve mantarların hastalık yapmadan yaşadığı bilgisini verdi. Öztaş, bu bakterilerin uygun ortam bulduklarında hızla çoğalıp, enfeksiyona neden olabileceklerini söyledi.

Öztaş şöyle devam etti: “Ayak mantarı oldukça sık rastlanan bir cilt hastalığıdır. Genellikle ergenlikten sonra görülür. En sık görülen ve en çok tekrar eden mantar infeksiyonudur . Diğer mantar enfeksiyonlarıyla birlikte görülebilir. Ayak mantarı ve benzer hastalıklara tinea enfeksiyonları denir ve saç, tırnak ve dış deri gibi dokularda yaşayabilirler. Nemli ve ılık bölgelerde ürerler. Sıkı ayakkabılar giyilmesi, cildin uzun süre nemli kalması, küçük tırnak ve cilt sıyrıkları duyarlılığı arttırabilir. Tinea enfeksiyonları bulaşıcıdır , direkt temasla veya aynı ayakkabı ya da duş zemininin kullanılması ile geçebilir”

Mantar enfeksiyonunda kaşıntı ve kötü kokunun sık rastlanan şikayetler olduğunu hatırlatan Öztaş, her mantar enfeksiyonunda koku ve kaşıntı olmayabileceğini, ayak mantarlarının çok farklı görünümlerde olabileceğini ifade etti. Mantarların, parmak araları ve altlarında kepeklenme, yarık oluşumu ve beyazlama ile seyredebileceği gibi, ayak tabanının yan ve ortasında izlenebilen derin yerleşimli su toplamaları şeklinde de izlenebileceği bilgisini veren Öztaş, “Ayak mantarı ayak tabanında izlenen yaygın ince beyaz kepeklerle de seyredebilir. Bu kepekler ya da hücre artıkları bulaştırıcıdır. Mantar enfeksiyonu bulunan bir kişiyle aynı ayakkabı ve terliklerin giyilmesi en sık bulaş yoludur. Nemli ortamlar mantarın çoğalabilmesi açısından önemli ve gereklidir” şeklinde konuştu.

Nasıl önlem alalım ?
Ayak temiz, serin ve kuru tutulmalıdır.

Pamuklu, yün veya bunlar gibi emici maddelerden yapılmış çoraplar giyilmelidir.

Ayakkabılar ayağa tam olmalı ve böylece ayağa ya da tırnaklara travma azaltılmalıdır. Dar burunlu, yüksek topuklu, eski, yıpranmış ayakkabılar, çorapsız giyilen ayakkabılar veya başkasının ayakkabısı giyilmemelidir

Eski yıpranmış ayakkabılar, çorapsız giyilen ayakkabılar veya başkasının ayakkabısı.

Yüksek yoğunlukta mantar sporları içerebilecek yüzeylerde yalın ayak yürümekten kaçının : halı döşeli zeminler, banyo yerleri, duşlar, jimnastik salonları, soyunma odaları, yüzme salonları, hamamlar gibi.

Tırnaklar kısa ve düz kesilmelidir. Kenarlarını yuvarlak kesmeyin.

Vücudun diğer kısımlarında olan tinea pedis ve yüzeysel mantar enfeksiyonlarına bakın ve tedavi ettirin. Normal ve anormal tırnakları kesmek için farklı tırnak makasları kullanın.

Aile üyeleri veya yakın arkadaşlar, temas eden kişiler tinea pedis ve tırnak mantarı için tedavi edilmelidir.

Kaşıntı, kızarıklık, sulanma, su dolu kabarcıklar, normal görünen tırnağın renginde değişme gibi durumlarda tinea pedis veya tırnak mantarından şüphelenin.

Ayakta mantar enfeksiyonu nasıl gelişir?
Ayaktaki mantar enfeksiyonu bulaşıcıdır ve çıplak ayakla durulan yerlerde kolaylıkla bulaşır. Bununla beraber ayakta mantar enfeksiyonu gelişmesine neden olan kesin faktörler bilinmemektedir. Islak ayaklar, sıkı ve hava almayan ayakkabılar, çoraplar, yüzme, banyo alma ve egzersiz sonrasında ayakların kurulanmaması ayakta mantar enfeksiyonunun gelişmesine neden olur.

Ayakta mantar enfeksiyonu nasıl görünür?
Ayaktaki mantar enfeksiyonu herkeste aynı şekilde görülmez. Bazı kişilerde ayak parmak araları (özellikle son 4 ve 5 parmak arası) soyulur, kabuklanır ve pullanır. Aynı zamanda kızarıklık, pullanma ve hatta kuruluk ayak tabanında da olabilir. Bu enfeksiyon ayakta yanma ve kaşıntıya da neden olabilir. Daha az kişide yoğun kaşıntılı su kabarcıklarından oluşan küçük alanlar gelişebilir. Bu değişiklikler egzema ve sedef ile karışır.
Ayakta mantar enfeksiyonu


Ayak tırnaklarında da mantar enfeksiyonu gelişebilir ve tedavisi güçtür. Ayak tırnaklarındaki mantar enfeksiyonu tırnakta kepeklenme, kalınlaşma ve tırnağın bir kısmının ortadan kalkmasına neden olabilir. Bu tip değişiklikler sedef, travma ve yaşlılığa bağlı olarak da oluşabilir.
Ayak tırnağında mantar enfeksiyonu


Ayaktaki bütün cilt döküntüleri mantara bağlı olarak gelişmediğinden, ayaktaki her döküntü için mantar ilacı kullanılması döküntünün kötüleşmesine neden olabilir. Bu durumda bir Dermatoloji uzmanına başvurunuz. Doktorunuz size doğru tanıyı koyarak, doğru tedaviyi verecektir. Tedavi edilmeyen mantar enfeksiyonunda ayakta su kabarcıkları ve çatlamalar meydana gelir ve ikincil olarak bakteri enfeksiyonu gelişebilir.

Ayaktaki mantar enfeksiyonuna nasıl tedavi konur?
Dermatoloji uzmanınız cildinizi dikkatlice muayene eder. Ayağınızdaki kepeklerden örnek alarak mikroskop altında mantar arar veya bu materyali mantar üretmek için mantar kültürüne gönderir.

Ayaktaki mantar enfeksiyonu nasıl tedavi edilir?
Mantar için ada çayı, defne yaprağı çok, çok iyi kaynatılarak elde edilen sıvı kaşıntı için çok faydalıdır. Kaşıntıyı kesmek için demirhindi denilen bir hint eriği vardır. (kurutulmuş erik) Bunu kaynatıp içerseniz karaciğerleri temizleyerek kaşıntıyı önlemiş olur içten önlemiş olur. Mantar için deniz kadayıfı, defne yaprağı ve ada çayını karıştırın ve iyice bastırarak civarına sürersek o tahriş olmuş kaşıntıyı %90 civarında geçirmiş olursunuz.


Ayakta mantar enfeksiyonundan korunmanın yolları nelerdir?
Ayaktaki mantar enfeksiyonundan korunmak için aşağıdaki kurallara uyunuz:

    * Ayaklarınızı her gün yıkayınız.
    * Banyo sonrasında ayaklarınızı iyi kurulayınız
    * Özellikle yaz aylarında sıkı ayakkabılar giymekten kaçınınız. Sandalet gibi ayakkabıların giyilmesi en uygundur.
    * Teri emecek tarzda pamuklu çoraplar giyin ve çoraplarınızı her gün gerekirse daha sık değiştirin.
    * Antifungal içeren pudraları ayağınıza sürün ve ayakkabılarınızın içine dökün