Her anne için ateş sık karşılaşılan bir vakadır. Peki çocuğunuz ateşlendi-ğinde ne yapacağınızı, ateşi nasıl ölçeceğinizi ve nasıl düşürmeniz gerektiğini biliyor musunuz?

Annelerin şefkatli eli sık sık telaşla bebeğinin alnına varır: ‘Acaba ateşi var mı?’ Doğrusu, insan vücudu her zaman ateşlidir. Şükür ki öyledir, yoksa vücudumuzda cereyan eden sayısız reaksiyonlar yürümez ya da yavaşlar ve can ocağımız küllenirdi. Normal şartlarda, çocuklarımızın ateşi 37,0 ile 38,0ºC arasında dalgalanıp durur. Sabahları vücut ateşi genellikle düşüktür; öğleden sonra ve akşama doğru, çocuğun da hareketlenmesiyle ateş yükselir; ama yine normal sınırlar içinde kalarak.

Günlük hayatta ‘ateş’ dediğimizde kastettiğimiz ateşin normalin üzerinde olmasıdır şüphesiz. Vücuda dışarıdan yabancı bir madde girdiğinde genellikle ilk olarak ateş yükselir. Aslında, bu bir belirti olduğu kadar, özel bir savunmadır. Bu ‘yabancı’ların başında da mikroplar yani bakteri ve virüsler gelir. Bu yüzden bakteri ve virüslerin yol açtığı enfeksiyonlar çocuklarda en sık ateş nedenidir. Vücut ateşinin yükselmesi ile birlikte terleme de olur; buna bağlı olarak çocuklar ateşliyken sıvı da kaybeder.

Yenidoğanlarda ateşin enfeksiyonlardan başka sık ve önemli sebepleri de vardır. Yeterli emmemek, yeterli beslenememek ya da aşırı kalın giyecekler, oda sıcaklığının yüksek olmasına bağlı olarak, bebek sıvı kaybeder ve ateşi yükselir.

Süt çocukluğu döneminde yani 2 ile 5 yaş arasında, ateş deyince en çok soğuk algınlığı, grip ve üst solunum yolu hastalıkları akla gelmelidir. İki yaşın üzerindekilerde bademcik iltihabını göz ardı etmemek gerek. Kulak iltihabı ise her yaşta görülebilir. Ayrıca, bazı aşılardan sonra bebeğinizin ateşi hafifçe yükselebilir, endişe etmeyin. Ateş ile birlikte kusma da varsa idrar yolu enfeksiyonu aklınıza gelsin. Kız çocukları idrar yolu enfeksiyonlarına daha yatkındır, unutmayın. Okul çağında ise en sık ateş sebebi solunum yolu enfeksiyonlarıdır.

Ateş, çocuğunuzun hasta olduğunu haber veren faydalı bir işarettir. Evinizde mutlaka bir termometre bulunsun. Basit bir termometreyle birkaç dakikada, ateş olup olmadığına karar verebilirsiniz. Ancak iş termometredeki rakamı okumakla bitmez. Ateşi düşürecek ya da daha da yükselmesini önleyecek tedbirleri bilmelisiniz. Çünkü ateş kontrolsüz olarak yükselirse, çocuğunuzda ateşe bağlı havaleler gelişebilir. Ancak, ateşi düşürmenin kendisi her zaman tedavi demek değildir; bu defa altta yatan ciddi ve muhtemelen acil bir sorunu göz ardı etmiş olursunuz.



Ateşi düşürmek için neler yapabilirsiniz?

Ateş, çok yüksek olmadığı ve kaybedilen sıvının yeri doldurulduğu sürece genellikle tehlikeli değildir. Çocuklar, biz büyüklerin aksine, yüksek ateşli de olsa hasta gibi görünmeyebilirler.

Çocuğunuzu mümkün olduğu kadar az giydirin.

Üzerini kalın yorgan veya battaniye ile örtmeyin. Çarşaf gibi tek bir örtü kullanın.

Titriyor diye çocuğu sarıp sarmalamayın; ateşini daha da artırırsınız. Bu en çok yapılan hatalardan biridir.

Çocuğunuza ağızdan sıvılar (sıvı besin, içecek) verin. Sıvı vermek kaybolan vücut sıvısının yerini doldurur. Anne sütü alan çocukların da sık aralarla emzirilmesi sıvı ihtiyacını karşılar.

Ilık sünger sürülerek veya ılık su banyosu ile ateş düşürülebilir. Ateşi düşürmek için ALKOL KULLANMAYIN, SOĞUK SU KULLANMAYIN.

Ateşi düşürmek için en çok parasetamol ve aspirin kullanılır. Bunlardan ilk olarak parasetamol grubunu tercih etmek gerekir. Parasetamol, değişik ticari isimler altında, şurup ya da tablet olarak bulunur.

Çocuk ağızdan rahat alamıyorsa, makattan fitil olarak da uygulanabilir.

Küçük çocuklarda hekim önerisi olmadan ASPİRİN kullanmayın.



Ateşi nasıl ölçmelisiniz?

Günümüzde ateşi ağızdan ya da koltuk altından veya makattan ölçen termometrelerin yanı sıra, deri üzerinden ölçen dijital termometreler de vardır. Ateşi ister ağızdan, ister koltuk altından, isterse makattan ölçebilirsiniz. Ancak makattan ölçülen ateşin koltuk altından veya ağızdan alınandan 1ºC yüksek olduğunu unutmayın. Normal koltuk altı ya da ağız sıcaklığı 36–36,5ºC arasında, makat sıcaklığı ise 37,5ºC’dir. Küçük çocuklarda ateşi ağızdan ölçmek zordur; onun yerine kısa ve küt uçlu makat termometresi kullanılabilir. Ateşi ölçtükten sonra termometreyi su ve sabunla yıkayın, alkolle silin ve kutusuna yerleştirin.

Ne zaman doktora başvurmalısınız?

Bebeğinizin makattan ölçülen sıcaklığı 38,1ºC veya üzerindeyse,

Koltuk altından ölçtüğünüz sıcaklık 24 saatten daha uzun bir süredir 38,3 ºC’nin üzerinde seyretmişse,

Ateş düşürücü verdiğiniz halde ateş 39,4ºC’nin üzerinde ısrar ediyorsa,

Ateşle birlikte havale ya da kas seyirmeleri, sarsılmalar, titremeler oluyorsa...