Hastanın boyu,yaşı,fiziksel aktivitesi ve cinsine göre hastaya özgü olarak hesaplanır. Günlük enerji=OGA . 24(saat). 1(bazal kalori)+fiziksel aktivite Aktivite için:Hafif aktivite için: BM %10’u Orta aktivite için:BM %20’si eklenebilir , veya Günlük enerji hesaplamasında: Kadınlar için: Erkekler için: Hafif aktivite için : 63kkcal/kg/gün Hafif aktivite için: 42kkcal/kg/gün Orta aktivite için: 40kkcal/kg/gün Orta aktivite için: 46kkcal/kg/gün Ağır aktivite için: 47kkcal/kg/gün Ağır aktivite için:47kkcal/kg/gün olarak hesaplanır. Enerji gereksinimin hesaplanmasında bir diğer yöntem: Enerji harcaması = DMH + Fiziksel aktivite + Besinlerin termik etkisi. Dinlenme metabolik hızı yaşa, beden cüssesine, cinsiyete göre değişir.

 

Faktör * DMH

Çok hafif hafif orta ağır

Erkek 1.3 1.6 1.7 1.9

Kadın 1.3 1.5 1.6 2.1

Zayıflama diyetlerin kompozisyonu

Protein: Diyetin protein içeriği gereksinime yeterli olmalıdır. Proteinin

kısıtlandığı zayıflama diyetlerinde hızlı kilo vermenin nedeni yağ dokusundean

çok yağsız vücut kitlesi kaybı ile ilişkilidir. Enerji içeriği kısıtlı diyetlerde

günlük enerjinin %15 i proteinden sağlanmalı ve günlük alınacak miktar

60 gr. Üstünde olmalıdır.

Yağ: Yağlar en yoğun enerji kaynaklarıdır. Diyette toplam enerjinin yağdan

gelen oranı %25-%30 u geçmemelidir.

Karbonhidrat: diyetin günlük enerjisinin %50-55 i karbonhidrattan

gelmelidir. Karbonhidrat kaynağı olarak posa içeriklerinin daha fazla olması

açısından kompleks karbonhidratlar seçilmelidir.

Posa: posa kaynağı olarak zayıflama diyetlerinde kepekli ekmek, sebze ve

meyve kullanılmalıdır. Sebze ve meyve içerdikleri zengin mineral ve

vitaminlerle hem diyete katkıda bulunurlar hem de bileşimlerindeki posa ile

bireyde mide boşalımını geciktirecek tokluk hissi yaratırlar.

Yapılan bir çalışmada protein içeriği yüksek buğday tanesi mısırözü katılarak

hava ile hacminin 5 katı genişletilmiş ve posa kaynağı olan bu ürünün zayıflama

diyetlerinde yara sağladığı açıklanmıştır.

Diyetlerde Yer Alacak Besinler:Fazla enerji içeren çikolata,pasta,kek gibi

besinler,kızartma ve yağlı yiyecekler,hamur işleri kuru yemişler alkollü

içecekler,yağlı etler diyette yasaklanmalı ve zararları hastaya anlatılmalıdır.Bu

tür besinlere karşı özellikle şişman kişilerde yoğun bir istek

vardır

Yasaklanması hastalarda stres yaratabilir.Bu durumda bu tür besinler

ayda birkaç kez günlük enerji dengesi değiştirilmeden hastaya verilebilir.
Öğün Ayarlama:Öğün ayarlama diyet ayarlama diyet planlama üzerinde önemle

durulması ir husustur.Bir şişman şahıs için günde 3 öğün yeterlidir.

Her yemek sonrasında yiyeceklerin termojenik etkisi ile enerji harcaması bir

miktar artar. Düzensiz yemek fazla besin ve enerji tüketimine neden olur. Bazı

hastalarda iki ana öğün arasına bir öğün eklemenin şiddetli açlık hissini önlediği

ve bir sonraki öğünde besin alımını azaltır.

Şişmanlığın tedavisinde kullanılmak üzere çeşitli diyetler

geliştirilmiştir.Bunların bazıları uygun ve kalıcı bir zayıflama sağlarken,bazıları

halkı yanıltmakta ve çeşitli sağlık sorunlarına zemin hazırlamaktadır.

EN ÜNLÜ DİYETLER

Montignac diyeti:

Montignac diyetinin ana ilkeleri,şekerli,beyaz ekmekli ve patatesli bir yaşama

elveda şeklinde özetlenebilir. Yağlar şeker ve nişasta oranı yüksek besinler yada

hayvansal proteinlerle,fenollü besinler birlikte alınmamalı.

GROS’un görüşüne göre,birkaç hafta izlendiğinde bu diyetin sağlığa olumsuz

etkisi yok,ancak karbonhidrat yoksunluğu bir yorgunluk kaynağı. Uzun

dönemde ise ,vücut gereksinim duyduğu enerjiyi alabilmek için kaslardan

yemeye başlar,lipit içeren maddelerin kanda birikmesi riski artabilir. Normal

beslenme düzenine dönüş,hızlı kilo almayı da beraberinde getirir.

Scardale Diyeti:

Kahvaltıda yarım greyfurt,öğlen et ya da balık ızgara,akşam sebze. Süt ürünleri

ve protein içeren gıdalara çok az izin var. Diyet 14 gün sürüyor.

GROS’un açıklanmasına göre,bu diyeti 14 gün boyunca uygulamak tehlikeli

değil. Alınan protein,tuz mineralleri ve vitaminler toplamda yeterlidir.

Ancak,diyeti uzatmak yada tekrarlamak,gerekli yağ asitlerinin kısmen

yasaklanması,kalsiyum eksikliği ve kaslardan protein alımını gerektiren protein

yoksunluğu gibi nedenlerle,dengesiz beslenmeyle sonuçlanır. Yetersiz kalori

alımı sağlığa olumsuz etkilerde bulunabilir.

Atkins Diyeti:

Yemek listesinde et, balık , yumurta, peynir ve sınırsız miktarda yağla birlikte

50 gr. Kadar sebze yer alıyor. Protein ve yağ yemenin serbest olduğu bu diyette

karaciğer, fazla yağ yüzünden vücuda zararlı olabilecek miktarda keton cisimler

üretilebilir. Bunları vücuttan atmak için bol miktarda su gerekli.

GROS’ un açıklamasına göre, bu keton cisimlerin fazlalılığı iştah keser, ancak

böyle bir ortamda karbonhidrat yoksunluğu organizmaya zararlı olabilir. Bunlar

beslenme yoluyla alınmadığında, vücut gereksinim duyduğu glikozu üretmek

için kendi protein kütlesini azaltmaya başlar, kaslardan yer. Meyve sebzece

yoksun olan bu diyet lif vitamin ve tuz minerallerinin azalmasına yol açabilir.

Yağ bakımından zengin olduğu için, kandaki kolesterolü yükseltir.Yeniden

karbonhidrat alınmaya başlanıldığında kilolar geri döner.

Sağlıklı dengeli diyet Atkins diyeti
Enerji 1200-1500 kkal 1900-2400 kkal
Enerjinin dağılımı Protein %15-20
Yağ %25-%30
CHO %55-60 %25
%70
%5
Enerji veren besin öğelerinin miktarı Protein 50-65 gr
Yağ 35-45 gr
CHO 170-210 gr 100-140 gr
150-200 gr
20-30 gr
Diğer besin öğeleri Besin seçimi iyi yapılırsa tüm besin öğelerini yeterli düzeyde sağlamak mümkündür. B grubu vitaminler(özellikle B6,folik asit ve tiamin)ile demir ve magnezyumdan yetersizdir.
Diğer özellikler Beslenme eğitim ile davranış değişikliğini ve düzenli egzersiz alışkanlığının yerleşmesini amaçlar. Gelir düzeyine göre düzenlenebilir.
Yağı çok yüksek ve doymuş yağ asi
Tlerinden zengin olduğundan sağlık için riskli ve çok pahalı bir diyettir,iyi beslenme alışkanlıklarının kazanılmasına katkısı yoktur.

Kilo vermek iştir. Bir işin yapılabilmesi için bir enerjiye ihtiyaç vardır.

Vücut,bu enerjinin kaynağını dışarıdan almak zorundadır. Çok düşük bir

kaloriyle beslenip diyet yapıldığında vücuttan bir miktar yağ gider,yağların çoğu

vücutta kalsa da beyin bunu “yağsız kaldım”diye algılayabilir. Bu durumda da

korkunç bir iştah açılması olur ve verilen kilonun birkaç misli geri alınır. Ayrıca

sürekli diyet yapan kişilerin kilo vermesi çok yavaşlar. Çünkü vücut dışarıdan az

kalori geldiğinde tasarrufa geçer. Uygulanan yanlış yada çok düşük kalorili

diyetlerde metabolizmayı yavaşlatınca da,kişi normal ya da normale yakın

miktarda yemek yendiğinde çok kısa zamanda çok miktarda kilo alır.