Mevlana'dan esinlerek eserler üreten pek çok ünlüden biri de Alman filozof Hegel



Selçuk Üniversitesi Mevlana Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr. Nuri Şimşekler, ünlü Alman filozof Hegel'in, Mevlana'dan etkilendiğini söyledi. Şimşekler, yaptığı açıklamada, 13. yüzyılda yaşayan ve türbesi Konya'da bulunan ünlü düşünür Mevlana Celaleddin Rumi'nin, geçmişte olduğu gibi bugün de insanları etkilemeye devam ettiğini belirtti. Mevlana hakkında yazılan kitapların ABD ve Avrupa'da yoğun ilgi gördüğünü, bu ilginin her geçen gün artarak devam ettiğini belirten Şimşekler, Mevlana Yılı nedeniyle düzenlenen etkinliklerin de Mevlana'nın düşüncesinin daha fazla insanla bulaşmasına yardımcı olacağını tahmin ettiklerini belirtti.

Ünlü şarkıcı Madonna'nın 1 şarkısını, Mevlana'nın şiirlerini besteleyerek hazırladığını, geçmiş yüzyıllarda olduğu gibi yakın tarihte de çok sayıda ünlü ressam, opera sanatçısı ve bestecinin Mevlana'dan etkilenerek eserler ortaya koyduğunun bilindiğini anlatan Şimşekler, tüm bunların Mevlana'nın dünya ortak mirasına yaptığı katkılar olduğunun altını çizdi.

18. yüzyılda yaşayan Alman filozof Hegel'in temel görüşünün, "Bu dünya, bu dünyayı meydana getiren ve bilgimizin konusu olan nesneler, sonlu bireyin, insanın zihninden başka bir zihnin eseri olmalıdır. Bilginin nesneleri ve dolayısıyla bütün bir evren mutlak bir öznenin, mutlak bir zihin, akıl ya da tinin ürünüdür" olduğunu belirten Şimşekler, "Hegel, eserlerinde, özellikle zıtlık felsefesini anlatırken, Mevlana'dan etkilendiğini belirtiyor. Bu bilgiyi, Hegel'in kitaplarıyla ilgili yazılan bazı bilimsel makalelerde bulabilirsiniz" diye konuştu.

KUR'AN-I KERİM'İN YORUMLANMASI

Aynı zamanda Mevlana'nın, insanın hücrelerden oluştuğunu, bilimsel olarak kanıtlanmadan 5 asır önce söylediğini vurgulayan Şimşekler, şunları kaydetti:

"Mevlana daha 13. yüzyılda, hücrelerin varlığının bilimsel olarak kanıtlandığı 18. yüzyıldan 5 asır önce, 'Biz arı gibiyiz, bedenlerimiz de bal peteği gibi... Allah insanları göz göz yaratmıştır' demektedir. 'Göz göz' olarak ifade edilen kelime orijinal Mesnevi metninde 'hane'dir.

Bu da İngilizce'de hücreyi ifade etmekte kullanılan 'cell' (odacık) kelimesinin karşılığıdır. Peki Mevlana bu bilgiye nasıl sahipti? Mevlana, içinde dünyadaki olmuş ve olacak olan şeyin yazılı olduğuna inanılan Kur'an-ı Kerim'i çok iyi yorumlayabilen biriydi. Kur'an-ı Kerim'i çok iyi yorumlayabildiği için, bu ifadeleri oradan aldığı belirtiliyor."

Yrd. Doç. Dr. Şimşekler, İslam Dini'nin kutsal kitabı Kur'an-ı Kerim'in sadece camide, mezarda okunmaması, bu ilahi kitaptan her sahadaki insanın ibadet dışında da bir referans kitabı olarak istifade etmesi gerektiğini belirterek, "Gayrimüslim birçok bilim adamı İslam'ın bu kutsal kitabından faydalanırken, bizim Kur'an-ı Kerim'i sadece ahiret işlerinde dua niteliğinde okumamız bir eksikliktir" diye konuştu.

Mevlana'nın ayrıca, asırlar önce dünyanın yuvarlak olduğunu ve döndüğünü eserlerinde ifade ettiğini anlatan Şimşekler, "Galileo Galilei'den yüzyıllar önce Mevlana, dünyanın yuvarlak olduğunu, dünyanın döndüğünü, hatta dünyadaki tüm nesnelerin döndüğünü 13. yüzyılda belirtmektedir.

Ancak Mevlana döneminde ve sonrasında semazenlerin yaptığı sema ile Galile ve buluşunu ilişkilendirebilmek çok zor" diye konuştu.