Günümüzde Köy Düğünleri



Günümüzde köy düğünlerindeki kına gecesi törenlerinde, az da olsa bu geleneklere rastlıyoruz Kına gecesi, cumartesi günü veya gecesinde yapılır Oğlan evi kızın giyeceğini, kınasını, çerezi ve mumları, kına davarıyla birlikte davul zurna eşliğinde kız evine getirir Kız evine gelirken, yolda, kız evi tarafından hazırlanmış çeşitli oyunlarla ve zorluklarla karşılanır Kına, gelinin yengeleri veya bahtı açılmamış bir kız tarafından yoğrulur Köfte şekline getirilen kınalar tepsiye dizilir Üstlerine mumlar dikilir, mevsim çiçekleri serpilir Genç kızlar kına tepsisini, kına türküleri eşliğinde, başları üstünde ortaya getirirler Tepsi başlarında, gelinin etrafında oynarlar Gelin oturtulur, başına kırmızı şifon örtülür, kına türküleriyle övülür, geline öğütler verilir Gelin ne kadar çok ağlarsa, o yıl o kadar bereket olacağına inanılır Gelinin başı üstünde "kelle şeker" kırılır Gençler şekeri kapışırlar Şekerden bir parça ayrılır, gerdek gecesi bununla gelin ve damat için şerbet hazırlanır Gelin oyuna kaldırılır Daha sonra geline kına yakılır Gelinin avcuna kına yakılırken para konur Tepsideki kınalar, gençler tarafından kısmetlerinin açılması için kapışılır Oğlan evinde de kına yapılır Buradaki kına, gece geç saatlere kadar sürer Güreşler tutulur, ateşler yakılır, oyunlar oynanır, yüzük yarışı yapılır Damadın serçe parmağına kına yakılır Erkeklerden biri kadın kılığına girer, çeşitli muziplikler yapar, eğlenirler. Kadincaforum.net

Kınadan sonra kırkım töreni başlar Kırkım ya da atkın adı verilen bu tören, nişanda ve kına gecesinde kız evinde, gelinin oğlan evine geldiği gün de oğlan evinde yapılmaktadır Kız ile oğlan masanın başına getirilir Koluna bir yazma veya havlu bağlanmış bir erkek "atkın"ın ya da "kırkım"ın başladığını ilan eder Oğlan tarafının en yakmıyla atkın başlar Sonra, kız tarafına sıra gelir Parayı atan veya hediyeyi veren kişinin adı yüksek sesle oradaki topluluğa duyurulur Nişanda ve kınadaki kırkımda, daha ziyade mutfak eşyaları ve para verilmekte, toplanan para ile kızın çeyizinin eksikleri tamamlanmaktadır Oğlan evinde yapılan kırkımda ise, daha çok para armağanı yapılmaktadır

Düğünün son günü gelin alma veya gelin çıkarma günüdür Oğlan tarafı gelin almaya süslenmiş arabalarla ve davullarla gider Eskiden gelin atla götürülürdü Gelinin bineceği at, çevrenin en gözde atı olurdu Atın başı kız tarafının hazırladığı şifon ve peşkirlerle süslenirdi Kızın dokuduğu nakışlı heybe atın üstüne atılırdı Gelinin ve atın başına ayna takılırdı Gelinin evinden çeyizler develere yüklenir, develer gelin alayı ile birlikte giderdi Develere takılan çanlar devenin yürüyüşünün ahengiyle çalardı8 Gelin alayı yolda giderken, kız evi tarafının hazırladığı çeşitli oyunlar ve zorluklarla karşılaşır Tıpkı kınada olduğu gibi gelin alma gününde de oğlan evi epeyce zorlanır Bahşiş almadan geçmelerine izin verilmez Gelen oğlan evi, gelin çıkıncaya kadar oyunlar oynar, halaylar çekerler Kızın akrabaları, kızı öven veya ona öğütler veren türküler söylerler Erkek kardeşler kıza "kuşak" bağlar Gelin ana babası ve kardeşleriyle vedalaştıktan sonra ana evinden uğurlamr

Bu arada, oğlan evinden gelini almaya gelen yakınları, yeni evlilerin muratları olsun diye, kız evinden çiçek çalar Evlilikleri uzun ömürlü olsun diye, bakır kap çalar Kız kısmetini de beraberinde götürsün diye bir tabak bir kaşık çalar Kız gittiği eve çivi gibi bağlansın diye çivi çalarKız tarafı, gelinin gittiği evde kısmeti bol olsun diye, eline bir parça ekmek verir

Gelin oğlan evine gelince arabadan hemen inmez Arabanın üstüne bir tepsi konur ve "kırkım" başlar Önce kaympeder verir, indirmelik bağ, bahçe, hayvan olabilir Ardından oğlan evinin yakınları para veya altın verirler Gelin arabadan iner Kaynana ve kayınpeder çekilmekte olan halaya katılırlar Kaynana, gelinin başına arpa, leblebi, kuru üzüm, bozuk para atar Gelin evin eşiğine gelince eline verilen bardak veya şişe veya testiyi kırar Böylece gelinin kalp kırmayacağına,evliliğinin dağılmayacağına inanılır Yağ-bal sürülmüş yaprağı veya mayalı hamuru kapıya yarım yarım, içeriye kaynananın kolunun altından girer Yanına bir kız bir erkek çocuk getirilir Bunlar, oklava ile gelinin duvağını açarlar Gelinle damat odaya girer, getirilen şerbeti yarım yarım içerler Dışarıda oyunlar devam eder

Gerdekten önce özne övme yapılır Bekâr arkadaşları damadı alır, gezdirir, eğlendirirler Sağdıçlar damadı ortaya alır, boyunu poşunu mertliğini manilerle överler Çeşitli oyun ve şakalarla damat giydirilir Daha sonra, türküler söyleyerek, manilerle eve getirilir, sırtı yumruklanarak içeriye sokulur

Gerdeğin ertesi günü duvak günüdür Bu günde duvak mevlidi okunur "Çarşaf günü", "çarşaf mevlidi" olarak da anılır Köylerde duvak günü öğle öncesinde toplanılır Konuklara bu gün için kesilen davardan öğle yemeği ikram edilir Kasaba ve şehirlerde, öğleden sonra toplanılır, gelenlere bisküvi-lokum-pasta ikramı yapılır Son zamanlarda, özellikle şehir merkezinde, duvak, düğünün üçüncü günü yapılmaktadır Duvak gününe kadınlar çağrılır, bu günde yaygın olarak mevlit okutulur Mevlidin ardından, kızın oğlan evi bireyleri için getirdiği bohçalar konuklara gösterilir ve sahiplerine verilir Kaynana gelinin kendisi için hazırladığı mindere oturtularak, kaynana bohçasından giydirilir Duvağa gelenler gelinin evini gezerler, daha önce hediye getiremeyenler, hediyelerini bugün getirirler Duvakta, gelen konuklara boncuklu tülbent verilir

Duvak gününde de çeşitli davranış kalıplan görülür Bunlardan bazıları: Gelinin başına duvağı örtülür Bu duvağı, bir oğlan ve bir kız çocuğu alıp, kaçırır, damattan bahşiş alır Ortaya bir yastık konur Gelin yastığın etrafında üç kez döndürülür Yönü kıbleye çevrilir, diz çöktürülür Mevlitten önce, ortada bir sehpa üzerine, tuz, şeker, gül suyu ve şerbet konur Mevlit bittikten sonra, okunmuş tuz ve şeker gelin tarafından tadılır, sonra bu tuz ve şeker, gelinin evdeki tuz ve şekerinin içine eklenir Ardından, gelin, bir dilek tutar ve sehpayı üç kez salavat getirerek kaldırır Eskiden, duvak günü gelin, sabah erkenden kalkar, düğünde kesilen davarların paçalanyla paça çorbası pişirir, gelen konuklara bu çorbadan ikram edilirdi