evlilik başarısı - evlilikte başarı - evlilikte mutluluk - mutlu evlilik - evlilik sırları - başarılı evlilik


EVLİLİK BAŞARISI

Evlilik olgunluğuna erişmiş bir erkekle,bir kadının karşılıklılık ve gönüllülük esasıyla kurdukları ve karşılıklılık ve gönüllülük esasına dayalı olarak yürüttükleri yaşam ortaklığına "evlilik" diyoruz.Son yıllarda dünyada ve ülkemizde evlilik kurumunun istikrarında yaşanan sorunlar ve bunun sebepleri üzerine çok şey söylenebilir.Ancak unutmamak gerekir ki "aile" toplumun en önemli sosyolojik birimidir ve evlilik yoluyla kurulur.

Kuşkusuz her toplumun ve kültürün kendine özgü bir evlilik ve aile yaşamı paradigması vardır.Ülkemizdeki yanlış algı evliliğin psikososyal bir kurum olmaktan çok,geleneksel bir kurum olarak algılanması ve her kuşağın o kuşağa özgü bir evlilik yaşamının olması gerçeğinin toplum genelinde kabul edilememesidir.Bu nedenle evlilikle ilgili sorunların hatırı sayılır bir çoğunluğu henüz evlilik gerçekleşmeden,eş seçimi aşamasında yaşanmaktadır.Eş seçimi aşamasında ailelerin geçmişten kalma belirleyicilik alışkanlığı yanında,evliliğin gerçekleşme biçimi ve düğün evresine yönelik müdaheleleri maalesef evliliğin daha sonraki aşamalarına da yansıyan bir dizi sorunun kaynağı olabilmektedir.
"Evlilik başarıs" için birinci koşul kuşkusuz bireylerin yeterli "evlilik bilinci"ne ve "evlilik olgunluğu"na erişmiş olmasından geçmektedir.Bu anlamda;bir bireyin evlilik yaşamını yürütmeye uygun evlilik yaşamı bilgisine ve evlilikte kendi cinsel kimliğine düşen rolün farkında olmasına "evlilik bilinci" diyoruz.Bunun yanında;bir bireyin evlilik sorumluluğunu taşıyabilecek bilişsel,sosyal,ekonomik ve cinsel yetkinliği kazanmış olmasına da "evlilik olgunluğu" diyoruz.Bu iki kavram her iki cinsiyet açısından da evliliğin olmazsa olmazıdır.Yeterli evlilik bilincine ve olgunluğuna erişilmemiş evliliklerde ya çatışma,ya rol karmaşası ya da evliliğin niteliksizlik sorunu pratikte karşımıza sıkça çıkmaktadır.
Evlilikte kişisel yeterlilikler de evlilik başarısı açısından tek başına yeterli olmamaktadır.Çünkü bu yaşam biçiminde çok yönlü bir etkileşimin yanısıra eşler arasında rol ve işlev paylaşımı ve tamamlayıcı işbirliğinin başarılması gerekmektedir.Bu gerçek eş seçimi ve eşler arası denklikleri önemli hale getirmektedir.Özellikle eş olacak bireyler arasında açık ara bir gelişmişlik farkı olmamalıdır.Biribirine anlayabilecek bir algı düzeyi eş seçiminde mutlaka dikkate alınmalıdır.

Evlenecek gençlerin dikkate almaları gereken önemli noktalardan birisi de "bekarlık yaşamından evlilik yaşamına geçiş" aşamasıdır.Çünkü evlilik yaşamı öyle flört veya nişanlılık evresinde zannedildiği gibi "toz pembe" bir yaşam tarzı değildir.Kadınıyla,erkeğiyle bir aile sorumluluğuna adım atmaktır.Dolayısıyla evlilik bekarlığa dair bazı alışkanlıkları tasfiye etmeyi,yerine evlilik yaşamına uygun yeni alışkanlıklar geliştirme esnekliğini başarmayı gerektirmektedir.Bu yönüyle bakıldığında evliliğin yeni bir yaşam biçimine geçiş olarak değerlendirilmesi oldukça doğru bir yaklaşım olacaktır.

Bazı gençlerde gördüğümüz evliliği herşeyleştirme,beklentileri abartma evliliğin yükünü arttırmaktan ve evliliği zorlaştırmaktan başka hiç bir işe yaramayacaktır.Bu nedenle evliliğin ülke kültürümüze göre temel amaçlarını hatırlatmak sanırım yararlı olacaktır.Evlilik şu üç temel amaç için gerçekleştirilir:
1-Meşru cinsel tatmin
2-Meşru üreme
3-Kadın-Erkek arasında tamamlayıcı işbirliği

Bu üç amaç dışındaki tüm beklentiler ekstradır ve evliliğin temel amaçlarıyla ilişkili değildir.

Ülkemizde sık rastladığımız evlilik sorunlarından birisi de ailevi aidiyetlerde yaşanan karmaşadır.Bazen evli çiftlerin "senin ailen,benim ailem" tartışmalarına tanık oluyoruz.Oysa onlar evlendiklerinde kendi çekirdek ailelerini kurmuşlardır ve geçmişte mensup oldukları aile artık onların çekirdek ailesi değil,"köken aile"sidir.Burada bilinmeli ki öncelik köken ailenin değil,çekirdek ailenindir.Kimse ailesini değiştiremez.Hiç bir kimse de eşine ailesini zorla sevdiremez.Zaten eşlerin biribirlerinin ailesini sevme zorunluluğu yoktur,saygı duyma zorunluluğu vardır.Bu nedenle çiftlerin aileler üzerinden tartışma yaşamaları aslında bir bilinçsizliğin ve olgunlaşmamışlığın evlilik yaşamına yansımasıdır.Hiç bir evliliğe de bu yönlü çatışmaların artı getirdiği görülmemiştir.Çünkü evlilik kurumu özünde aileler dahil tüm dış etkenlerden bağımsız bir kurumdur.Çiftler de bunun idrakinde olarak aile yaşamlarına hiç bir dış faktörü sokmamalıdır.

Evlilik başarısının olmazsa olmazları arasında çiftlerin cinsel yaşamları en başta gelen belirleyicilerden birisidir.İçinde yaşadığımız kültür "cinsel doyum"u evlilik yaşamının içerisine yerleştirmiştir.İnsan için oldukça önemli olan bu yaşamsal gereksinimin evlilik ilişkisinde doyurulabilmesi son derece önemlidir.Kaldı ki yukarıda belirttiğimiz üzere evliliğin birinci amacı da meşru cinsel tatmindir.Cinsel yaşamdaki uyum evlilikteki diğer alanlardaki sorunları yumuşatmada etkili olan bir kurtarıcıdır.Bu nedenle çiftlerin biribirlerine ilgili ve sıcak olmaları,birbirlerinin cinsel beklentilerini karşılayabilmeleri son derece önemlidir.Bakımlılık,temizlik ve biribirini gözetebilmeyle çiftlerin cinsel yaşamlarına olumlu bir ivme kazandırabilmeleri mümkün olacaktır.Bu başarılırsa bilinmelidir ki evlilik başarısı önemli sigortasına kavuşmuş olacaktır.

Evlilik başarısında hiç ihmal edilmemesi gereken noktalardan birisi de "eşler arası iletişim"dir.Burada şu iletişim kuralına duyarlılık göstermek oldukça önemlidir:Çiftler biriberine mesajlarını dolaysız iletmeli "açık iletişim" yöntemini kullanmalıdır.Zira kimse kimsenin şifrelerini çözecek kripto cihazı olarak yaratılmamıştır.Anlaşabilmek için doğru anlatma ve doğru dinleme yeterlidir.Zaten evliliklerin niteliği ortak paydaların yoğunluğuyla doğru orantılıdır.Yani bir çift ne kadar çok birlikte yaşadığı ve birlikte keyif aldığı ortak payda üretebilirse evlilik uyumları da o denli başarılı olacaktır.Bu nedenle açık iletişim,biribirine adım atabilme,gurur ve kin gibi iletişimi önleyen duygusal çıkmazlara düşmeme evlilik başarısında oldukça belirleyicidir.

Çiftlerin uyumlarını ortaya koyan bir önemli gösterge de "ortak karar alabilme özelliği"dir.Takdir edersiniz ki aralarında yaşam ortaklığı bulunan insanların sıkça ortak yaşamlarıyla ilgili kararlar almaya gereksinimleri olacaktır.Burada en dikkat edilmesi gereken nokta uyumun da güvencesi olan esneklik özelliğidir.Eğer çiftlerden birisi hep kararları kendisi almaya yeltenir ve yaşam ortağına yeterince kulak vermezse burada kuşkusuz bir hak gasbı söz konusudur.Evlilik ilişkisinde günümüz evlilik anlayışı açısından bakacak olursak evlilik kurumunun eskiden olduğu gibi kadın veya erkek egemen bir ilişki olmadığının farkında olmak gerekir.Güncel evlilik mantığında evlilik kurumunun amiri "doğrular"dır.Doğru kimden gelirse gelsin o doğruyu kabullenebilecek olgunluk ve esneklik evlilik başarısı açısından önemlidir.Kaldı ki çiftlerden birisinin evlilik üzerinde egemenlik kurma girişimi diğerinin de gardını almasına sebep olmakta ve birçok çatışma ve çetrefil soruna zemin oluşturmaktadır.Bu nedenle çiftler evlilik ilişkilerine kesinlikle şişik egolarla yaklaşmamalıdır.

Atalarımız"dağ üstünde dağ olurmuşta ev içinde ev olmazmış"demişler.Güzel de söylemişler.Ama kimi ailelerde evlenen evlatlarını alt katına veya üst katına yerleştirmek suretiyle bu prensip ilan edilmektedir.Hele de kimi annelerin "sana annelik hakkımı helal etmem","sütümü helal etmem" şeklinde tehditkar çıkışlarla özellikle oğulları üzerinde egemenlik kurma girişimlerine hatırı sayılır nispette rastlıyoruz.Aslında ne dinen,ne hukuken annelerin evlatlarının yaşamı üzerinde böyle bir egemenlik kurmaya hakları yoktur.Bu kötü alışkanlık toplumuzdaki duygusal ve geleneksel düzenin kötü bir kalıntisi olarak günümüze kadar ulaşmıştır.Böyle bir sorunla karşılaşıldığında kırıcı olmadan,doğru bir üslupla ebeveynlere haklarının sınırlarının hatırlatılmasıdır.Nitekim biz "özel yaşam bilinci" gelişmiş bir toplum değiliz.Bu nevi yanlış alışkanlıklar da maalesef günümüzde bile yaşam kalitesini,evlilik başarısını olumsuz etkileyen etkenler olarak karşımıza çıkabilmektedir.Hatırlatmak isterim ki "evlilik yaşamı" aileler dahil tüm dış etkenlere kapalı,bağımsız ve çiftlerin kendi yaşamlarına egemen olmalarına dayalı bir yaaşam ortaklığıdır.

Psikosoyal anlamda rastladığımız önemli eksikliklerden birisi de "eğlence kültürü"yle ilişkilidir.Zaten şunu raahatlıkla söyleyebiliriz:Eğlence kültürü olmayan toplumlar ruh hastası toplumlardır.Yaşamın zorluklarına,külfetlerine karşı koyma direncini insanlar yaşamın nimetlerinden elde ettikleri potizif enerji ile sağlarlar.Yani yaşamda mutlaka bir nimet-külfet dengesi kurulmalıdır.Ülkemiz evliliklerinde yeterli görmediğimiz ve daha da gelişmesinde fayda olduğunu düşündüğümüz hususlardan birisi de çiftlerin birlikte eğlenme yetileridir.Bunun başarılması da evlilik başarısı açısından önemli bir pekiştireç olacaktır.

Uzun lafın kısası evlilik yaşamı bir "doğru pas verme ve verilen pası doğru alma" işbirliğidir.İyi niyet,biribirine açıklık,esneklik,ön yargısızlık ve mutlu olma isteği olmadan başarılı bir evliliğe ulaşabilmek mümkün olmayacaktır.Bu nedenle şu gerçeği hiç aklımızdan çıkrmayalım;"ben olmadan biz olunmaz,ben kalarak bize varılmaz".