Gündemden düşmeyen domuz gribi Türkiye’de ilk kez 2009 yılında görüldü. Bir zamanlar sadece domuzları hasta eden bu virüs bugün insan sağlığını, hatta yaşamını tehdit ediyor.
Peki ülkemizde en sık görülen grip virüsü haline gelen H1N1’i ne kadar tanıyoruz? Göğüs Hastalıkları Uzmanı Hülya Bayiz kaleme aldı…
İlk kez 2009 yılında görüldü
Domuz gribi, domuzlarda hastalığa yol açan bir mikro organizma olan İnfluenza Tip A virüsünün insanlarda oluşturduğu solunum yolu hastalığıdır.
Virüs daha önce insanlarda hastalığa yol açmamakta, sadece domuzlarda görülmekteydi. Ancak mikro organizmadaki değişime bağlı olarak ortaya “İnfluenza tip A H1N1” adı verilen yeni bir virüs formu çıkmıştır. İlk kez 2009 yılında saptanan domuz gribi şu anda ülkemizde en sık görülen grip virüsüdür.
Nasıl Bulaşıyor?Domuz gribi solunum yolu ile bulaşıyor. Özellikle yakın temas, öksürmek ve hapşırmak suretiyle insandan insana geçiyor. Kuluçka süresi ise 1-3 gündür.
Belirtileri Neler?Ani başlayan ateş, kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun tıkanması ya da akması, baş ağrısı, gözlerde sulanma, kas ağrısı ve halsizlik bulguları olabilir. Bazı vakalarda hiçbir belirti görülmezken bazıları ölümle sonuçlanabilmektedir.
Nasıl Tanı Konuyor?İnfluenzanın kesin tanısı, hastalığın ilk üç günü içinde, ateşli dönemde alınan boğaz-burun kültüründen virüs izolasyonu ile olur.
Korunmak İçin Ne Yapmalı?- Hasta kişiler ile yakın temastan kaçınılmalıdır.
- Sabun ve su ile eller sık sık yıkanmalıdır.
- Bulaşma yollarından olan ağız, burun ve gözlere kirli ellerle temas edilmemelidir.
-Yüzeyler sık sık temizlenmelidir.
Aşı Olmak Ne Kadar Etkili?İnfluenzaya karşı inaktive virüs aşısı geliştirilmiştir. Aşı hastalığın ağır geçmesini ve komplikasyonlarını önler. Aşı bir sezon önce dolaşan virüsler temel alınarak hazırlanır. Aşının etkinliği virüsün antijenik yapısını hızlı değiştirmesi nedeniyle ancak %70-90 düzeyindedir.
Kimler Aşı Olmalı? 65 yaşın üzerindekiler,
Yaşlı bakım evinde kalanlar,
Astımlı çocuklar, kronik kardiopulmoner hastalığı olanlar,
Diyabet, renal bozukluk ya da immun yetmezliği olanlar,
Uzun süreli aspirin tedavisi alanlar (Reye Sendromu olasılığı),
İnfluenza sezonunda gebeliğinin ikinci ya da üçüncü trimesterinde olacak kadınlar,
Grip virüsünü riskli gruplara taşıyabilecek kişiler: sağlık çalışanları, yaşlı bakım evlerinde çalışanlar, ev ziyareti yapanlar, grip açısından riskli kişinin ev halkı,
HIV ile enfekte kişiler mutlaka aşı olmalıdır.
İlaç Tedavisi Ne kadar Etkin?İnfluenza A’nın tedavisinde özellikle antiviral ilaçlar etkilidir. İlaçların 36-48 saat içinde başlandığında semptom süresini kısalttıkları ve komplikasyonları azalttıkları saptanmıştır.