Karıncalar, tıpkı insanlar gibi, toplu halde yaşamlarını sürdürürler; aralarında kent barınakları gibi yuvalar kurmuşlardır. Her bir karıncanın yapmakta olduğu değişik işi ve mesleği vardır. Bunlardan kimisi, küçük karıncaların bakıcısı ve terbiye edicisidir; Bâzı karıncalar, ülkelerini koruma göreviyle yükümlü asker karıncalardır; Bir başka türleri temizlik işleriyle uğraşırlar. Amelelik yapanlarıysa yuvalarına durmadan yiyecek taşırlar.

Karıncalar içerisinde, çiftçilik yapanları bile vardır; yer altında yaptıkları barınaklarında, sağım işinde kullandıkları bir tür böcekleri besledikleri ağıl ve mandıralar kurarlar; Bu böcekleri koyun ve inek gibi sağarak tatlı bir sıvı elde ederler. Bu sıvı onlar için çok hoşlandıkları bir besin kaynağıdır.

Karıncalar da tıpkı balarıları gibi üç türden oluşmuşlardır; Her birinin durumu ayrı bir özellik taşır: Kraliçe karınca, yuvadaki karıncaların anasıdır. Başlıca görevi yumurtlamaktır. Erkek karıncaların bir bölümü işçidir. Görevleri yuvaya yiyecek taşımaktır; Bir bölümü de yuvalarını koruma görevi yapar; Bunların çeneleri çok güçlüdür. Düşmanlarıyla kıyasıya savaşırlar.

Zarkanatlı böceklerin arasında yer alan karıncaların gövdesi, bütün böceklerde olduğu gibi, üç bölümden oluşmuştur: Baş, göğüs ve gövdeyi dıştan saran iskelet... Baş bölümünde beyin, bir çift göz, ağız ve duyargalar vardır. Duyu organı, dokunma ve koku almaya yarar; yuvalarını bu organla tanır ve bulurlar. Her karınca yuvasının değişik bir kokusu vardır.

Karıncaların gözleri, bir çift göz görünümünü vermekteyse de, bunlar birçok gözcüklerin birleşmesinden oluşmuşlardır. Kraliçe'yle erkek karıncalar, ayrıca üç normal gözle yaratılmışlardır. Bu yüzden, bunların görmeleri, işçi karıncalardan birkaç kat daha güçlüdür.

Karıncaların güçlü ve keskin olan çeneleri, yanlara doğru açılır ve kapanır; Tıpkı bir makas gibi ağızlarıyla yaprakları parçalayabilirler. Küçük karıncalar, katı besinleri yiyebilirlerse de, ergin karıncalar, bunları yiyemezler. Ancak bu katı besinleri ağızlarında sıkıp suyunu içerler.

Bütün böceklerde olduğu gibi, bu küçük yaratıkların da göğüslerinde, eklem durumunda, üç çift bacak gelişmiştir. Her bacaktaki son eklem, bir çift tarağı andırır; karınca, bununla vücudunu tarar ve temizler.

Karıncalar, çok hızlı yürür ve koşarlar. Kraliçe ile erkek karıncalar kanatlıdır. İşçi karıncaların kanadı yoktur.

Bu küçük canlıların iki tür midesi vardır: Birisi kendinin, öteki de toplumun hizmetindedir. Karıncanın kendi hizmetinde olan midesi, aldığı besinleri sindirerek ondan yararlanır; Toplumun hizmetinde olan midesi, besinleri biriktirir; gerektiği zaman bu ortak organı sıkıştırarak besinleri, damla damla geriye, ağzına doğru akıtır; öteki karıncalar, bu sıvı besini emerek karınlarını doyururlar.

Karıncaların pek çok türü sokmak nedir bilmezler. Bâzı tür karıncaların da hiç şakası yoktur, sokar ve zehir akıtırlar. Meksika yerlileri, zehirli bir tür karıncayı, düşmanlarına karşı silah olarak kullanırlar. Orta Amerika'nın sıcak kesiminde, ormanlık bölgelerde yaşayan "karıncayiyen" adlı bir canlı, karıncaların en amansız düşmanlarındandır; dişsiz memeliler türünden olan, "karıncayiyen"in ağzında uzun ve yapışkan bir dili vardır. Bununla karıncaları toplu halde yakalar.

Afrika ve Güney Amerika'da yaşayan çok yırtıcı ve amansız bir karınca türü olan ''Ordu karıncaları''nın gözleri görmezse de, büyük, küçük ayrımı yapmadan her tür canlıya saldırmaktan çekinmez. Bu bölgelerin insanları bile bunlardan çekinirler. Bunların saldırısını önlemek için, çevrelerinde sürekli ateş yakarlar. Bu canavar karıncalar, fırsat buldukça köylere de saldırırlar; Bunların şerrinden evlerini, köylerini terkeden insanlar, döndüklerinde, ortada tek bir böceğin bile kalmadığını görürler: Fareden yılanlara varıncaya kadar, ne kadar canlı varsa, bu yamyam karıncalar tarafından yokedilmişlerdir.

Yurdumuzda yaşamakta olan karınca türlerinden, bugüne kadar hiçbir kimsenin önemli bir zarara uğradığı görülmemiştir. Üstelik bu tür karıncalar, toprak ürünlerine zarar veren böceklerle beslendikleri için yararlı bile sayılırlar.