Menenjit
Etyoloji
Yaşa ve altta yatan bazı hallere göre değişir.Toplumsal kaynaklı yetişkin menejitinde S.pneumoniae, N.menengitidis, L.monocytogenes en sık rastlanan etkenlerdir.
Tanı
Klinik bulgular genellikle yetkili olsa da kesin tanı ve etyolojik ayırım için mutlaka BOS incelemesi ve kültürü yapılmalıdır.

- Yaymada lenfosit hakimiyeti ve kültürde üreme olmaması, erken dönem veya etkin tedavi uygulanmamış bakteriyel menejitte görülebilir.

- Epidemiyolojik özelliği ve hastayla yakın temasta olanların profilaksisi gerektiğinden meningokoksik menejitin erken tanısı önemlidir; 2 dakikada basitce yapılabilecek metilen boyamasıyla lökositler içinde ve dışında diplokokların görülmesi veya latex aglütinasyonda müsbetlik.

- Bakteriyel menejitler akut başlangıçlıdır; hızla menenjit bulguları belirir. Tüberküloz, fungal, leptospiral ve protozoal menejitlerde ise genellikle belirtiler ilk günde siliktir, yavaş gelişerek ileri safhalarda belirginleşir.
Tedavi
Bakteriyel menenjit düşünülen hastaya BOS alındıktan hemen sonra (30 dk içinde) uygun IV ampirik antibiyotik tedavisine başlanmalıdır.

- Penicilin G (4x6 milyon Ü perfüzyon) veya Ampicillin (4x3gr) + Cefotaxim (4x2-3gr) veya Ceftriaxone (2x2)

- Penicillin alerjisi varsa bu kombinasyon yerine Chloramfenicol (4x1gr) + TMP/ SMX
(3x160/800 mg)

- 50 yaşından büyüklerde veya otit, sinüzit,diabet, alkolizm varlığında Vancomycin (2x1g) + Rifampicin (1x600mg) + Ampicillin + Cefotaxim veya Ceftriaxone.

- Kafa yada spinal cerrahi veya travması; Vancomycin+Ceftazidime (3x2g) veya Pefloxacin, Pseudomonas üremişse Amikacin (2x600mg ÝV 15mg/gün intratekal ) ilave edilir.

Dexametazon’un yetişkinlerde yararı tartışmalıdır; ancak kafa içi basıncı çok artmışsa ve BOS yaymasında bol bakteri görülmüşse(antibiyotik başlamadan 20 dakika önce ) verilebilir.Dozu 2x12-24mg 2 gün.
IV sıvı ve beslenmeye geçilmeli.
Solunum yollarının açık kalmasına dikkat edilmeli.
Beyin Ödemi, DIC (özellikle menengokoksik menenjitte) gibi komplikasyonlar için yakın takip.
Labaratuvar
Göz dibi muayenesinden sonra LP yapılmalı; steril 3 tüpe 2’şer ml BOS alınır;

1.Makroskobik muayene.

2.Biyokimya; protein glikoz ( aynı anda kan şekerine de bakılır) ve klor.

3.Lokosit sayısı ve tipi.

4.BOS yaymalarýnda metilen, Gram, ARB ve çini mürekkebi (kriptokok için) boyamaları yapılır.

5.BOS kültürü; kanlı, EMB, çukulatamsı ve Lövenstein besiyerlerine ekim.

6.BOS’ta latex aglütinasyon testiyle antijen (sadece S.pneumoniae, H.influenzae tip B, N.menegitidis ve B grubu streptokoklar tesbit edilir) araştırılır.

-Eğer göz dibinde belirgin staz varsa, sadece birkaç damla BOS alınarak kültür ve boyamalar yapılır. BOS’un bulanık olması ve mikroskopide lökosit görülmesi akut bakteriyel menenjit lehinedir.

-Menejit kaynağı olabilecek odaklardan (boğaz, sinüs, mastoid vb) boya ve kültürler alınır.

-Kan kültürü, tam kan periferik yayma, tam idrar, rutin biyokimya

-Akciğer ve paranasal sinüs filmi,gerekirse kranial tomografi veya MRI.

-Menenjitlerin bildirimi zorunludur.