Aile planlaması;çocuk yapma yeteneği ve özgürlüğünün ailenin sağlığını ekonomisini ve mutluluğunu bozmayacak şekilde kullanılmasıdır.Yani kişiler bakabilecekleri kadar çocuk yapma hakkına sahiptirler. Bu temel insanlık hakkı olarak değerlendirebilir. Özellikle kaynakları kıt nüfus artış problemi olan anne ve çocuk sağlığı arzu edilen düzeye getirilmeyen toplumlarda aile planlamasının çok büyük önemi vardır. Toplumun hayat standardını yükseltmek daha sağlıklı hale getirmek için sarfedilmesi gereken gayretlerin önemli bölümünü aile planlaması oluşturur.

Aile planlamasının ana-çocuk sağlığına etkisi

Sık ve çok doğum yapmak hem anne hem de çocuk sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir.Bu olumsuz etkiler şöyle açıklanabilir.
Sık ve çok doğum ana ölüm hızını yükseltir. Sık doğum yapan kadınlarda kansızlık ve beslenme bozukluğu görülür. Vücudun mineral ve vitamin depoları boşalır kemik erimeleri meydana gelir. Sık doğumlara bağlı rahim yırtıkları aşırı kanamalar adet düzensizlikleri oluşabilir.Rahim ve idrar yolları iltihapları ve yüksek tansiyon görülebilir.Sık doğum yapan kadınlarda düşük yapma olasılığı fazladır.
Sık ve çok doğumlarda çocuk ölüm hızı yüksektir.Bebek anne karnında yeterli beslenmemekte ve gelişimi istenilen düzeyde olmamaktadır. Buna bağlı olarak düşük doğum ağırlığı zeka geriliği vücut anormallikleri görülebilir. Çocuk beslenme yetersizliği ve vücut direncinin düşüklüğüne bağlı olarak hastalıklara kolay yakalanır. Ailenin çok sayıda çocuğu olduğu için anneden yeterli ilgiyi göremez. Psikolojik problemler meydana gelir.
Aile planlamasıyla yüksek riskli gebelikler azalarak hem anne hem de bebek ölüm hızları düşmektedir. Araştırmalar en yüksek anne ve bebek ölüm hızının aşağıdaki gebeliklerde olduğunu göstermektedir:
·17 yaşından önceki gebelikler
·35 yaşından sonraki gebelikler
·İki yıldan az aralıklı gebelikler
·Dört çocuktan sonraki gebelikler
Aile planlamasıyla istenmeyen gebelikler engellenerek anne sağlığı korunmaktadır. Böylece doğacak bebeklerin daha sağlıklı olması daha mutlu bir aile ortamında yaşaması sağlanmaktadır

Toplu sağlığı açısından aile planlaması

Nüfusumuzun % 60 gibi büyük bir kısmını kadın ve çocuklar oluşturmaktadır. Anne ve çocukların sağlığını korumak için aile planlamasına önem verilmelidir. Böylece toplum nüfusunun kontrolü sağlanarak beslenme eğitim sağlık konut gibi problemler daha kolay çözümlenebilir. Ekonomik kalkınmamız hızlandırılabilir.