Türk halkına göre namus kavramı sadece kadınlar için geçerli.

Nüfusbilim Derneği’nin Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı desteğiyle yaptığı araştırma Türkiye’de namusun kadının ve kadın cinselliğinin kontrol edilmesi olarak algılandığını ortaya koydu. Araştırmaya göre genç erkekler bekaret ve boşanma konularında da hoşgörüsüz.

Türk Dil Kurumu’na göre “namus”un sözlük anlamı toplum içindeki ahlak kurallarına karşı beslenen bağlılık dürüstlük ve doğruluk.

İstanbul Adana Şanlıurfa ve Batman’ın farklı mahallelerinde yapılan görüşmeler ise Türk halkının bu kavramın sadece kadınlar için geçerli olduğunu ortaya çıkardı.

Görüşme yapılan kentlerin hepsinde namus kavramının “kadın kadın bedeni kadın cinselliği ve bunun kontrol edilmesi” olarak algılandığı gözlendi.

NAMUSLU KADIN KİM?
Görüşmelerden çıkan sonuca göre:
- Namuslu kadın bekaretini korur
- Evlilik dışı cinsel ilişkide bulunmaz
- Düzgün giyinir
- Bir kadından beklenen şekilde davranır
- Geleneklere uygun görevlerini yerine getirir.

GENÇ ERKEKLER HOŞGÖRÜSÜZ

Araştırmaya göre 18-25 yaş arasındaki erkeklerin bekaret ve boşanma konusundaki fikirleri oldukça sert. Orta yaş ve üzeri erkekler nispeten daha hoşgörülü.

Okur- yazar olmayan köyde yetişmiş ve güçlü dini bağları olan yaşlı kadınlar ile kapalı geleneksel bir çevrede yaşayan eğitimsiz genç kadınlar dışındaki kadınların namus konularındaki ifadeleri ise erkeklerden daha ılımlı.

KADINLARA GÖRE SADAKATSİZLİK BOŞANMA NEDENİ

Kadınların büyük bölümü namus kavramını kadın cinselliğine dayandırsa da bekar bir kadının sevgilisiyle kaçarak evlenmesinin namusa aykırı bir hareket olduğunu düşünmüyor. Kadınlar evlilikte sadakatsizlik durumunda ise boşanılması gerektiğini düşünüyor.

NAMUS CİNAYETLERİ

Aile meclisi kararıyla işlenen töre cinayetleri diğer namus cinayetlerinden farklı görülüyor. İstanbul’da görüşülen kişiler töre cinayetlerini Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki sorunlarla bağlantılandırıyorlar.

Aldattığı için karısını kışkançlık sonucu öldüren bir erkeğin durumu ise “herkesin başına gelebilecek bir olay” olarak değerlendiriliyor.

NAMUS CİNAYETİNE İLİŞKİN TAVIR VE FİKİRLER

Araştırmaya göre katılımcılardan bazıları namus cinayetlerine ilişkin tavır ve fikirleri şöyle:

Namus cinayetlerine tam destek verenler: Bu kişiler açıkça namusa aykırı davranışta bulunmuş kişilerin ölümü hak ettiğini ve namus adına öldürmenin kaçınılmaz olduğunu söylemektedirler. Bu kişiler namus cinayetleri suçlularına verilecek cezanın artırılmasını da eleştirmektedirler.

Namus cinayetlerine şartlı destek verenler: Bu gruptakiler öldürmenin doğru olmadığını kimsenin öldürmek istemeyeceğini ancak kişilerin böyle bir “namusa aykırı davranış” ile karşılaştığında ne yapacağının önceden belli olmayacağını belirmektedirler.

Namus cinayetlerine sosyal baskının yol açtığı kaçınılmaz bir hareket olarak yaklaşanlar: Bu gruptakiler sosyal baskı sonucunda namus için öldürmenin kaçınılmaz hale geldiğini savunmaktadırlar.

Namus cinayetlerine tamamen karşı olanlar: Bu gruptakiler “namusa aykırı davranış” olsa dahi insanların öldürülmemesi gerektiğini ifade etmektedirler. Bu grubun bir kısmı olayı dine dayandırarak kimsenin Allah’ın verdiği canı almaya hakkı olmadığını söylemektedir