mehtap kayaoğlu yazıları - kişisel gelişim yazıları - sosyal fobi üzerine yazılar - sosyal fobinin sebepleri - sosyal fobinin insana zararı - yaşam kalitesini azaltan sosyal fobi hastalığı




…sosyal fobinin ne kadar sinir bozucubir rahatsızlık olduğunu söylememe gerek yok…

Bilmeyenlere Allah yaşatmasın…!

…bilenler zaten neler çektiklerinin farkındalar

 Benim deyimimle “öldürmeyip süründüren” cinsten bir psikolojik rahatsızlık…

Cidden ilginç bir durum… sosyal fobi yaşamı tehdit etmez… ucunda ölüm riski yoktur… fiziksel açıdan altta yatan herhangi bir organik soruna rastlanmamaktadır. Tüm bunlar bir araya gelince yaşam için önemli boyutlarda risk yok…

 …ama gelin görün ki yaşam kalitesini tamamen yok eden… hadi yok etmediğini farzedersek bile hayatın keyfini çıkarmaktan uzaklaştıran (yani rahat rahat sohbet edemeyen, alışveriş yapamayan, insanlarla karşılaşınca eli ayağı dolaşan, en yakınındaki insanların dışında kimseyle iki kelime dahi konuşamayan, hakkını savunamayan, birisine kızdığında bile bu kızgınlığı söyleyemeyen, utanma ve rahat konuşamama sıkıntısından dolayı sık sık haksızlığa uğrayan, uğradığı haksızlığı hazmedemeyip kendi kendini yiyen ama kendini yemekten öte hiçbir şey yapamayan…vs. gibi) …hadi yaşamın keyfinden de geçtik, “insanlarla konuşurken yüzüm kızarmasın, başka bir şey istemiyorum!” dedirten bir duygu durum bozukluğudur.

 Tamamen yetiştirilme süreçlerinden kaynaklanan eğitim hatalarına (anne/babanın çocuğu yetiştirirken sürekli azarlaması, eleştirmesi, yaptığı hiçbir davranışı beğenmemesi, tenkit etmesi, tehdit etmesi, sürekli ne kadar beceriksiz bir çocuk olduğunu vurgulayıp durması, çok az onaylaması, çok az sevmesi, çok az ‘sen benim her şeyimsin’ demesi… vs. gibi) veya geçmişte yaşanmış, kişiyi son derece zor durumda bırakarak çok utanmasına neden olmuş travmatik bir olayın “öğrenilerek bilinç altına yerleştirilmesi”ne dayanır.

…

Sosyal fobi birebir yardım almanızı gerektiren bir rahatsızlıktır sevgili okurlar… öneriyle… tavsiyeyle… şunu şöyle yap, bunu böyle yap diyerek geçmez…!

…geçmez… çünkü altta yatan sebebin ne olduğunu bulmadan, kişideki performans kaygısının önüne geçilmeden bu rahatsızlık önlenemez…

Nedir performans kaygısı…?

Kişinin kendisini sonuca odaklaması… yapacağı ve yapmak istediği her faaliyet ve durumda “Bu işin sonunda ne olacak?” diye düşünmekten, işi yaparken elini ayağını dolaştırması… sonuca kilitlenerek anksiyete geliştirmesi ve çalışma alanını daraltması anlamına gelir.

 Niye böyle olur…?

Sürekli eleştirildiyse… her yaptığına bir kusur bulunduysa… yapmaya çalıştığı her güzel işte, “iyi olmuş da niye bunun şurası böyle yarım kalmış… bak hem yaparken şunları da mahvetmişsin…!”? gibi cümleler duyarak büyüdüyse…! Ve koca bir hayat ortalama hep aynı mantıkta ilerlemişse…! Başka ne yapabilir ki kişi…? Elbette yaptığı/yapacağı işin ilerleme sürecine bakmaz… bakamaz… sonuçta ne olacak diye düşünüp durur… sonucu düşünürken, sonuçta eline geçecek ürünü düşündükçe de kendisindeki “kaygı potansiyelini”? sürekli tetikler… böylece kaygı oluşur… yani performans kaygısı… böylece ne “Nasıl yapacağını”? düşünmekten “ne yaptığını”? unutur…!

…işte bireysel destek alınması gereken yer tam da burasıdır… kişinin performans kaygısının önüne geçilmeye çalışılır. Sonuca değil, sürece odaklanması sağlanır. Yaşamı boyunca yaşadığı olumsuz sonuçlar konuşulur… olumsuz sonuçların varettiği olası güzel süreçlerin varlığı kişiye gösterilmeye çalışılır.

…diyelim ki bir tiyatro grubusunuz… 2 ay sonra gösterime girmesi gereken güzel bir oyununuz var… eğer grup oyuncuları olarak sadece final gecesine kilitlenirseniz, sanırım hazırlık aşamasında oldukça zorlanırsınız… özellikle de ilk gösteri anında… çünkü 2 ay boyunca tüm çalışmalar sadece ilk geceye odaklanırsa, ilk gece için performans kaygısının tohumları da atılmış olunur. Ama çalışmanın başından beri birlikteliğe, beraberliğe, kaliteli bir iş için elele vermeye, güzel dostlukların kurulmasına vesile olunduğuna, çalışmalar sırasında çok cici tecrübeler kazanıldığına, her uğraşının eninde sonunda insana katacağı pek çok güzellikler olduğuna…vs…vs… vurgu yapılırsa…? Gösteri gecesi sahneye çıkan oyuncular zaten günlerdir nice doyurucu işe imza attığının farkına vararak rolünü oynayacaktır. “…Ay elim yanlış yerde mi…! yok yürürken yanlışlıkla ayağım kaydı…!”? gibi durumlara takılmaz.

…kayar… ayak bu…! ne zaman nerde kayacağı belli mi…? J ha sokak ha sahne… ayağımın kayması, iki aydır kazandığım güzel dostlukları mı kıracak…? Haa… bileğimi kırmadıktan sonra varsın kaysın… bilek de kırılabilir…! O zaman da gider bir ortopedi uzmanına alçıya aldırırız…!

…iki günlük dünya… imtihan dünyası (bence)…! Bu “Yalan dünya” değil sevgili okurlar… “İmtihan dünyası”… bizler insanız… hepimizin başına her şey gelebilir… yeter ki biz bunlarla baş edebilecek yeterlilikte olalım…
 …

Yeterli donanım için uzmanlara gitmeniz gerekiyorsa gitmelisiniz… bu önerilerle kendisini aşmak isteyen, kendisine katkıda bulunmak isteyen okuyucularımız olacaktır. Herkes kendisi için elinden gelen çabayı göstermeli…

 “Çabaladım ama olmuyor… yapamıyorum…!” diyenler için Pozitif Psikolojik Araştırmalar Enstitüsü’nde “Sosyal Fobi Psikolojik Destek” çalışmaları başlattık.

 Daha önce sessiz sedasız cici çalışmalar yapıyorduk. Ama pek çok okuyucumuz sitemli mesajlar atmaya başladı “Neden bu çalışmaları bizlere de duyurmuyorsunuz?” diye. O nedenle buradan sizlere de duyurmuş olalım.

 Sosyal fobi, sosyal ilişkilere yönelik bir anksiyete oluşturduğu için, grup terapileriyle çok daha kolay çözümleniyor. Bireysel danışmanlıkla yardımcı olduğumuzda 6-7 ayı bulan iyileşme süreci, grup terapileriyle çok daha kısa sürede çözüme ulaşıyor. O nedenle sosyal fobi ile grup çalışmaları yapmayı tercih ediyoruz.

 Bu çalışmaya kimler katılabilir?

…Her yaş grubundan bayan/erkek herkes katılabilir…

 …her öğrenim durumundan (ev hanımı, işçi, doktor, simitçi, fırıncı, şoför, mühendis, öğretmen…vs.) ve her sosyal yaşam grubundan herkes katılabilir…

 “…konuşurken yüzüm kızarıyor… insanlarla konuşamıyorum… birilerinin yanına gidince heyecandan kalbim fırlayacak gibi oluyor… hakkımı savunamıyorum, sonra eve gelince kendimi yeyip bitiriyorum… konuşmam gerektiğinde insanların gözlerine bakamıyorum… heyecanlanınca elim, ayağım, avuçlarımın içi terliyor… herhangi bir işe girip çalışamıyorum… lokantaya gidince yemek yiyemiyorum, herkes bana bakıyormuş gibi geliyor… birileri bakarken yazı yazamıyorum, ellerim titriyor, yazacağım şeyi unutuyorum… misafir kabul edemiyorum, günler öncesinden stres basıyor… ikram yaparken elim ayağım titriyor… çay tepsisi tutamıyorum… patrondan izin bile isteyemiyorum… yolda yürürken herkes bana bakıyormuş gibi geliyor utanıyorum… yollarda rahat rahat yürüyen insanlara imreniyorum, niye ben de onlar gibi rahat değilim diye kendimden nefret ediyorum… misafirliğe gidemiyorum, yapılan ikramlardan yiyemiyorum… alışveriş yapamıyorum… herhangi bir mağazaya girip, istediğim ürünün fiyatını soramıyorum… kalabalıkta söz alıp konuşamıyorum… toplu yerlerde konuşma sırası bana geldiğinde heyecandan kalbim duracak gibi oluyor… konuşmam gerektiğinde sesim kısılıyor, kimse ne dediğimi duymuyor, iyice utanıyorum… sınıfta sunum yapamıyorum, böylece hazırladığım iyi bir ödevi sırf sunamadığım için geçer not alamıyorum… karşı cinsle konuşamıyorum… sürekli kendimi eleştiriyorum… kendimi beğenmiyorum… kendimi başkalarıyla kıyaslıyorum…vs.gibi” en tipik sosyal fobi yakınmalarına sahip olan ve sosyal ilişki gerektiren durumlarda yaşanan sıkıntılardan dolayı şikayeti olan herkes katılabilir…

Çalışma ne kadar sürecek…?

Çalışma haftada bir gün olmak üzere, 8 hafta devam edecek. Yani bu ne demek…? 2 ay sizlerle birlikte olacağız demek… haftanın belirli bir günü, belirli bir saatinde, 8 hafta boyunca düzenli olarak toplanacağız.

 Gruplarda kaç kişi olacak…?

Sosyal fobi grupları en az 6, en fazla 9 kişiden oluşacak…

 …

Grup terapileri her açıdan son derece ekonomiktir sevgili okurlar… hem zaman hem de maddi anlamda…

Sizinle aynı sıkıntıyı çeken, sizi en iyi anlayabilecek insanlarla geçireceğiniz 8 hafta, yaşadığınız sosyal fobi sorununu çözmeye yetecek diye düşünüyoruz.
…

Unutulmaması gereken en önemli mesele şu sevgili okurlar…!

Sosyal fobi kader değil… birileriyle konuşurken yüzünüz kızarmak zorunda değil… utanmak zorunda değilsiniz… insanlardan kaçmak ve kendinizi yalnızlığa mahkum etmek zorunda hiç değilsiniz…

Bireysel destek çalışmalarıyla ve grup terapileriyle bu durumun üstesinden gelmek mümkün… isteyenler grup terapisinden istifade eder… grup terapisi değil de birebir yardım almak istiyorum diyenler için bireysel destek yapılır… yeter ki siz bu durumdan kurtulmak için harekete geçin… ve bulunduğunuz yerde bir uzman yardımına başvurun…

Sevgiyle kalın…

Mehtap Kayaoğlu