Yemekleri daha sağlıklı pişirmek için...

Sağlıklı beslenmek için vitamin ve mineral bakımından zengin beslenmek gerekiyor. Ancak besinler doğru şekilde pişirilmediğinde, içeriğinde bulunan vitamin ve mineraller kayboluyor.



Özel­lik­le yük­sek ısı­da ve ge­re­ğin­den uzun sü­re pi­şir­me­nin yan­lış ol­du­ğu­nu söy­le­yen Bes­len­me ve Di­yet Uz­ma­nı Emel Unut­maz Du­man' a gö­re; “Sağ­lık­lı ve lez­zet­li ye­mek­ler pi­şir­mek için han­gi gı­da­la­rı na­sıl pi­şi­re­ce­ği­ni­zi öğ­re­ne­rek işe baş­la­ya­bi­lir­si­niz” dedi.

Seb­ze­le­ri bu­har­da, et­le­ri ise yağ­lı ka­ğıt­ta pi­şir­me­nin sağ­lık­lı ol­du­ğu­nu söy­le­yen Me­di­cal Park Bah­çe­li­ev­ler Has­ta­ne­si Bes­len­me ve Di­yet Uzma­nı Emel Unut­maz Du­man; pi­şir­me yön­tem­le­ri ve gı­da­la­rı sak­la­ma ko­şul­la­rı ile il­gi­li püf nok­ta­la­rı­nı ver­di:

- Pi­şir­mey­le kar­bon­hid­rat, yağ, pro­te­in vi­ta­min ve mi­ne­ral­ler gi­bi be­sin öğe­si de­ğer­le­rin­de de­ği­şim­ler olu­şur. Ör­ne­ğin yük­sek ısı­ya ma­ruz kalan yağ­la­rın sin­di­ri­mi zor­dur ve kan­se­ro­jen mad­de­ler oluş­tu­ra­bi­lir.

- Ye­me­ğe uy­gun yağ se­çi­mi önem­li­dir. Sağ­lık­lı bes­len­me­de öner­me­di­ği­miz kı­zart­ma­lar na­di­ren tü­ke­ti­le­cek­se de yük­sek ısı­ya da­ya­nık­lı yağ­lar ter­cih edil­me­li­dir.     

- Yağ­lar gi­bi vi­ta­min ve mi­ne­ral­ler­de ısı­dan et­ki­le­nir. Bu ne­den­le be­sin­ler ge­re­ğin­den faz­la ısı­da ve sü­re­de pi­şi­ril­me­me­li.

- Vi­ta­min ve mi­ne­ral­den zen­gin seb­ze­le­rin en sağ­lık­lı pi­şir­me yön­te­mi bu­har­da pi­şir­me yön­te­mi­dir.

- Be­sin de­ğer­le­ri­nin ko­run­ma­sı için, seb­ze­ler kul­la­nıl­ma­dan he­men ön­ce ayık­la­nıp yı­kan­ma­lı­dır. Seb­ze­le­rin son yı­ka­ma su­yu­na bir mik­tar sirke ek­le­ne­rek ola­sı mik­ro­or­ga­niz­ma ris­ki­ni en aza in­di­ri­riz.

- Bı­çak kul­la­nı­mı vi­ta­min ve mi­ne­ral ka­yıp­la­rı­nı art­ır­ır. Müm­kün ol­du­ğun­ca ye­şil­lik­le­ri el ile par­ça­la­ya­rak ya­pı­nız.

- Por­ta­kal gi­bi C vi­ta­mi­ni içe­ren mey­ve­le­ri me­tal ile te­mas C vi­ta­mi­ni ka­yıp­la­rı­nı art­tır.

- Seb­ze ye­mek­le­rin­de yağ  ön­ce­den ko­nu­la­rak kav­rul­ma­ma­lı, müm­kün­se ye­mek piş­tik­ten son­ra üze­ri­ne ila­ve edil­me­li­dir.

- E­tin yu­mu­şak­lı­ğı hay­va­nın ya­şı­na, tü­rü­ne ve ke­sil­dik­ten son­ra din­len­me du­ru­mu­na gö­re de­ği­şir. Ay­rı­ca hay­va­nın çe­şit­li böl­ge­le­rin­de­ki kas ve bağ do­ku­su ya­pı­sı fark­lı ol­du­ğun­dan fark­lı pi­şir­me yön­te­mi uy­gu­la­ma­yı ge­rek­ti­rir. Bağ do­ku­su az olan et­ler, ız­ga­ra ve fı­rın gi­bi ku­ru ısı­da pi­şi­ril­me­li­dir. Alü­min­yum fol­yo ye­ri­ne yağ­lı pi­şir­me kâ­ğıt­la­rı kul­la­nıl­ma­lı­dır. 

- Iz­ga­ra ya­par­ken yük­sek ısı ver­mek hem pro­te­in­le­ri­ne za­rar ve­rir hem de içi­nin çiğ kal­ma­sı­na se­bep olur. Ye­mek­le­re ça­buk piş­me­si için soda/ma­den su­yu ek­len­me­me­li­dir, bu tarz uy­gu­la­ma­lar be­sin de­ğe­ri­n­de kay­ba ne­den olur.

SARI VE BEYAZI KARIŞMIYORSA TAZEDİR

- Yu­mur­ta buz­do­la­bın­da sak­lan­ma­lı, kul­la­nı­la­ca­ğı za­man yı­kan­ma­lı ve öy­le kı­rıl­ma­lı­dır. Çiğ yu­mur­ta sal­mo­nel­la bak­te­ri­si içe­rir, çiğ tüketilmeme­li­dir.

- Yu­mur­ta kı­rıl­dı­ğın­da be­ya­zı ve sa­rı­sı­ bir­bi­ri­ne karış­mı­yor­sa ta­ze­dir. Suda tes­t ya­pı­la­bi­lir. Ba­yat yu­mur­ta ha­fif­tir ve yu­ka­rı­da ka­lır, ta­ze yumur­ta ise di­be çö­ker.

- 12 da­ki­ka­dan uzun sü­re ve yük­sek ısı­da pi­şi­ril­me­me­li­dir. Yük­sek ısı­da uzun sü­re kay­na­tı­lan yu­mur­ta­nın sa­rı­sı­nın yü­ze­yin­de de­mir-sül­für hal­ka­sı olu­şur (ye­şil hal­ka ola­rak çıp­lak göz­le gö­rü­lür) . Bu, yu­mur­ta­nın içe­ri­ğin­de­ki de­mi­rin vü­cut­ta kul­la­nıl­ma­sı­nı en­gel­ler.