Yemekleri daha sağlıklı pişirmek için...
Sağlıklı beslenmek için vitamin ve mineral bakımından zengin beslenmek gerekiyor. Ancak besinler doğru şekilde pişirilmediğinde, içeriğinde bulunan vitamin ve mineraller kayboluyor.
Özellikle yüksek ısıda ve gereğinden uzun süre pişirmenin yanlış olduğunu söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Emel Unutmaz Duman' a göre; “Sağlıklı ve lezzetli yemekler pişirmek için hangi gıdaları nasıl pişireceğinizi öğrenerek işe başlayabilirsiniz” dedi.
Sebzeleri buharda, etleri ise yağlı kağıtta pişirmenin sağlıklı olduğunu söyleyen Medical Park Bahçelievler Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Emel Unutmaz Duman; pişirme yöntemleri ve gıdaları saklama koşulları ile ilgili püf noktalarını verdi:
- Pişirmeyle karbonhidrat, yağ, protein vitamin ve mineraller gibi besin öğesi değerlerinde değişimler oluşur. Örneğin yüksek ısıya maruz kalan yağların sindirimi zordur ve kanserojen maddeler oluşturabilir.
- Yemeğe uygun yağ seçimi önemlidir. Sağlıklı beslenmede önermediğimiz kızartmalar nadiren tüketilecekse de yüksek ısıya dayanıklı yağlar tercih edilmelidir.
- Yağlar gibi vitamin ve minerallerde ısıdan etkilenir. Bu nedenle besinler gereğinden fazla ısıda ve sürede pişirilmemeli.
- Vitamin ve mineralden zengin sebzelerin en sağlıklı pişirme yöntemi buharda pişirme yöntemidir.
- Besin değerlerinin korunması için, sebzeler kullanılmadan hemen önce ayıklanıp yıkanmalıdır. Sebzelerin son yıkama suyuna bir miktar sirke eklenerek olası mikroorganizma riskini en aza indiririz.
- Bıçak kullanımı vitamin ve mineral kayıplarını artırır. Mümkün olduğunca yeşillikleri el ile parçalayarak yapınız.
- Portakal gibi C vitamini içeren meyveleri metal ile temas C vitamini kayıplarını arttır.
- Sebze yemeklerinde yağ önceden konularak kavrulmamalı, mümkünse yemek piştikten sonra üzerine ilave edilmelidir.
- Etin yumuşaklığı hayvanın yaşına, türüne ve kesildikten sonra dinlenme durumuna göre değişir. Ayrıca hayvanın çeşitli bölgelerindeki kas ve bağ dokusu yapısı farklı olduğundan farklı pişirme yöntemi uygulamayı gerektirir. Bağ dokusu az olan etler, ızgara ve fırın gibi kuru ısıda pişirilmelidir. Alüminyum folyo yerine yağlı pişirme kâğıtları kullanılmalıdır.
- Izgara yaparken yüksek ısı vermek hem proteinlerine zarar verir hem de içinin çiğ kalmasına sebep olur. Yemeklere çabuk pişmesi için soda/maden suyu eklenmemelidir, bu tarz uygulamalar besin değerinde kayba neden olur.
SARI VE BEYAZI KARIŞMIYORSA TAZEDİR
- Yumurta buzdolabında saklanmalı, kullanılacağı zaman yıkanmalı ve öyle kırılmalıdır. Çiğ yumurta salmonella bakterisi içerir, çiğ tüketilmemelidir.
- Yumurta kırıldığında beyazı ve sarısı birbirine karışmıyorsa tazedir. Suda test yapılabilir. Bayat yumurta hafiftir ve yukarıda kalır, taze yumurta ise dibe çöker.
- 12 dakikadan uzun süre ve yüksek ısıda pişirilmemelidir. Yüksek ısıda uzun süre kaynatılan yumurtanın sarısının yüzeyinde demir-sülfür halkası oluşur (yeşil halka olarak çıplak gözle görülür) . Bu, yumurtanın içeriğindeki demirin vücutta kullanılmasını engeller.