Hamilelikte Aşerme - Aşerme Dönemi - Aşerme



Hamileliği özel kılan durumların başında aşerme gelir. Kışın ortasında enginar, yazın ortasında ayva aşermek gibi zorlayıcı istekler anne

Hamileliği özel kılan durumların başında aşerme gelir. Kışın ortasında enginar, yazın ortasında ayva aşermek gibi zorlayıcı istekler anne adaylarını ve eşlerini şaşkına çevirebilir. Bir de yemek dışında aşerilen ve pek de alışık olunmayan durumlar söz konusu. Örneğin, toz kokusunu içine çekmeyi istemek ya da buz yemek için duyulan aşırı istek gibi. Bu şaşırtıcı durumların bir açıklaması elbette var. Hamile kadınların yüzde 85’inin yaşadığı bir durum olan aşermeye ait tüm soruların cevaplarını sizin için araştırdık.

Bu konuya 1995 yılında ilk dikkati çeken Margie Profet (The University of California at Berkeley) oldu. Bu araştırmacı, aşermenin insan bedeninin içinde mucizevi bir şekilde geliştirilen yeni canlıyı muhtemel tehlikelerden sakınmak için bir güç olduğunu ve cenini gıdalardaki tabii toksinlerden koruduğunu öne sürmüştü. Tespit ve iddialara göre, aşerme sendromlarıyla hamileliğin kritik dönemlerinde belli gıdaları yemekten uzak kalan bir kadının, sağlıklı bebek dünyaya getirme şansı oldukça artmaktaydı. Doğumla birlikte gelen sakatlıklar, günümüzde de oldukça önemli bir yer tutuyor. Sadece Kuzey Amerika’da yıllık doğumların yüzde 2-3’ü ciddi doğum sakatlıklarına sahip. Doğuştan gelen ve hamilelik döneminde oluşan bu sakatlıkların bir kısmının genetik sebepleri bilinmesine rağmen, en az üçte ikisinin sebepleri bilinmiyor. Profet’in yaklaşımına göre bunun sebebi, hamilelik sırasında şuursuzca ve ölçüsüzce alınan gıdalarla aşerme sendromu göstermeyen kadınların rastgele yedikleri yiyecekler.kadinca.net

NEDEN AŞERİRİZ?
Aşerme; zamansız, akla gelmeyen yiyecekleri çok arzulamak anlamına geliyor. Dr. Murat Emanetoğlu, aşermenin hamileliğin ayrılmaz bir parçası olduğunu belirtiyor ve gebe kadınların yaklaşık yüzde 85’inin gebelik süresince en az bir yiyeceğe karşı aşırı istek duymuş olduğunu söylüyor. Bu yiyeceklerin sınıflandırılması pek mümkün değil. Çünkü çok değişik şeyleri canınız isteyebilir. Peynire sardığınız turşu, kaşık kaşık sos veya pirzolanın yağları bunlar arasında yer alabilir. Tatlı, tuzlu, baharatlı veya ekşi tatlar gebelerin arzuladığı tatlardır.

Dr. Murat Emanetoğlu hamilelerin gebelik süresince yaşadığı aşırı hormonal değişikliklerin bu tat ve koku üzerinde ciddi etkileri olabileceğini söylüyor. Bu hormonal değişikliğin etkisi, aynı zamanda menopozda yaşanan iştah artışı veya azalışını da açıklayabilir. Ancak bazı uzmanlar buna şüphe ile yaklaşıyor. Çünkü gebelik her kadın vücudunda benzer değişiklikler yapmasına rağmen aşerme olayı kişiden kişiye değişen bir durum. Bu yüzden aşermenin nedeni halen tam olarak bilinmemektedir. Ya da en azından kesinleşmiş bir kanıtı yoktur.

Genel olarak aşermelere bakıldığında; yapılmış olan bir araştırmada hamile kadınların yüzde 40’ının tatlı bir şeyler, yüzde 33’ünün ise tuzlu kraker aşerdiği ortaya çıkmış. Baharatlı yiyecekleri arzu edenlerin oranı ise yüzde 17 civarında; turunçgiller, yeşil elma ve diğer ekşi yiyecekler ise bunları takip ediyor.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Kaan Kocatepe
“BESİN DIŞINDAKİ ŞEYLERE DE AŞERİLİR”
“Aşerme, erken gebeliğin normal bir belirtisi olarak kabul edilir. Ancak ileri durumlarda normal gıda maddeleri dışındaki maddelerin de aşerilmesi söz konusu olabilir. Bu maddeler kiremit tozu, kil, toprak gibi maddeler olabilir. Bazı durumlarda ise aşırı miktarlarda tuz, limon tuzu, buz parçaları, un, nişasta, kabartma tozu gibi gıda maddeleri de aşerilen maddeler olabilir. Bir gıdayı aşırı miktarlarda yeme ihtiyacı hissediyorsanız ya da gıda maddesi olmayan bir şeyi yemek isteği duyuyorsanız durumu doktorunuza bildirin. Aşerme bazı durumlarda kansızlık ya da beslenme bozukluğunun habercisi olabilir (toprak yeme durumunda olduğu gibi).”kadinca.net


AŞERME NE ZAMAN BAŞLAR?
Op. Dr. Nevra Topalismailoğlu, aşermenin daha çok gebeliğin ilk 3 ayında olduğunu ve 5. aydan sonra oluyorsa psikolojik sebeplerden kaynaklanabileceğini söylüyor. “Aşermeyi vücudumuzun sinyalleri ve isteği olarak değerlendirip, karşılamaya çalışmamız gerek. Bir şeye aşeriyorsanız mutlaka yemeniz gerekir. Eğer bulamıyorsanız, ona benzer bir yiyecek yiyin. Örneğin, canınız dondurma istediyse onun yerine sütlü bir tatlı veya çikolata yiyebilirsiniz.”


Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Ayşe Duman
GARİPLİKLER ZAMANI
“Aşermenin nedenini açıklamak için herkes bir şey söylüyor: ‘Vücut ihtiyacı olan şeyi ister, zararlıyı reddeder’ gibi… Ancak sigarayı ağzına koymayan bir kişinin gebelikte sigarayı şiddetle arzulamasını bu teoriyle açıklayamazsınız. ‘Hormonların etkisiyle aşerme olur.’ Gebelik hormonlarının vücutta bu kadar yükseldiği başka durumlar da var ama böylesine bir sonucu neden olmuyor? Belli yiyeceklere karşı aşermenin olmasını mantıken açıklayabiliriz. Örneğin: sigara izmariti, temizlik maddeleri, toprak gibi garip maddeleri yeme isteği varsa bu demir eksikliği, kansızlık, beslenme bozukluğu habercisi olabilir. Ancak aşerilen maddelerle anne adayının vücudunun ihtiyaçları arasında her zaman bir paralellik yoktur. Eğer ihtiyaç olan besin maddelerine aşerme söz konusuysa bunlar rahatlıkla tüketilebilir.”


SESLER, KOKULAR, GÖRÜNTÜLER BİLE TİKSİNTİ YARATABİLİR
Çoğu zaman gebelikte oluşan bulantı ve kusmalar ya da yeterince yiyememe durumunda da aşerme tabiri kullanılır. Bazen bir renkten bulantı hissetme, bir kişinin sesinden nefret etme, bir TV reklamından mide bulantısı duyma, birisinin kokusunu alınca kusma gibi aşermenin altında toplanabilecek akla hayale gelmeyecek garip istekler, sıra dışı hisler olabilmektedir.

Hamile kadın buzdağının altındaki sıkıntıları anlayamadan bazen de büyük travmalarla bu dönemi geçirir. İlk 3 ay anne adayının duygu durumlarının en kararsız olduğu dönemdir. Bu dönemde anne adayı alıngan, kırılgan, sinirli ve agresif olabilir. Tamamen içine kapanıp kendi kendine kalmayı istediği bir ruh haline girebilir. Bazen en sevdiği insanları bile görmek, onlarla konuşmak istemeyebilir. Ve çoğu zaman da bu duygularının geçici değil, gerçek duygular olduğu kanısına kapılabilir. Eğer eşi ve yakınları bu dönemin özelliklerini bilemeyip onlarda anne adayına alınganlık gösterirlerse, işin boyuta farklı yönlere kayabilir.

Aşerme hamile kadının kararsız duygu durumlarının bir sonucu da olabilir. Bu nedenle şiddetli aşermeleri olan anne adaylarının ciddi psikolojik desteğe ihtiyaçları vardır.



NE YAPMALI?
Sağlıklı olduğu sürece aşerdiğiniz yiyeceklerden yemenizde bir problem yoktur. Aşermeniz sürekli aynı besinlerle beslenmenize neden oluyorsa tekdüze bir beslenme programına doğru gidersiniz ki, bu da sizi gerekli besin maddelerinden yoksun bırakabilir. Örneğin; canınız kiviye aşerdi diye her gün sadece kiviyle beslenmek; protein, yağ, mineral ve vitamin açısından yetersiz besleneceğiniz anlamına gelir.


Kiviye aşerdiyseniz o günkü meyve hakkınızı kivi olarak tüketip, diğer öğünlerinizi ihmal etmiyorsanız doğru yoldasınız. Aşerdiğinizde isteklerinizi sağlıklı şekilde tatmin etmenin bir yolunu bulmalısınız. Konuyu doktorunuzla paylaşırsanız, ortak bir hedef yaratmak kolaylaşacaktır. Canınız dondurma çektiyse, gebelik şekeriniz de yoksa süt hakkınız yerine 1-2 top dondurma yemek sizi sağlıklı beslenme hedeflerinden uzaklaştırmaz. Gebelikte tansiyon veya preeklemsi sorunu çekmiyorsanız, akşam yemeğinde birkaç parça turşu yemek beslenme düzeninizi bozmaz. Canınızın çektiği besin yoğun enerjili, yüksek kalorili bir besinse beklenenin üstünde kilo almanızı tetikleyecektir. Bu besini daha düşük enerjili hale getirebilirsiniz. Mayonez yerine yağsız peynir, şeker yerine kuru meyve kullanmak gibi.

Tiksindiğiniz, bulantı veren besinleri de mutlaka doktorunuzla paylaşın, gerekli görürse vitamin ve mineral alımı için destek tedaviye başlayıp başlamayacağına karar verecektir.