Kolesterol yüksekliği olanlar, ilaç kullanmak istemiyor. Nedeni, bu ilaçların karaciğer fonksiyonlarını bozacağı, kaslarına zarar verip cinsel güçlerini azaltacağı endişesi...

Bu ilaçların unutkanlık yapmasından, saç dökmesinden, uyku kaçırmasından korkanlar da var.

Kısacası hastaların büyük kısmı bu ilaçları kullanmaktan hoşlanmıyor. Ne zaman elimiz bu ilaçları yazmaya gitse "Hocam, bunların doğal olanları yok mu?" sorusuyla karşılaşıyoruz. İşte bu sorunun cevabı...

İÇİNDE DOĞAL STATİN VAR

Özellikle Asya ülkelerinde sık tüketilen bir yiyecek olan "Çin mayası"nın kolesterolü azaltabileceği bazı araştırmalarda gösterilmiştir. Çin mayası ile kan kolesterolünde yüzde 20'ye varan bir düşüş sağlanabiliyor. İşin ilginç tarafı bu doğal madde iyi kolesterol HDL'yi de belirgin olarak yükseltiyor.

Çin mayası (Monacus Purpureus), "Monakolin K" yani "Lovastatin" olarak bilinen bir maddeyi üretiyor. Bu madde sentetik üretilen Lovastatin'den pek farklı değil. Çin mayasında ayrıca bitkisel steroller de var. Bir çalışmaya göre 5 mg Monakolin K, 20-40 mg Lovastatin'e eşdeğer. Çin mayası ile ilgili çalışmalar sürüyor. Ben çok sayıda hastamda bu ürünü denedim. Yararlı olabileceğini düşünüyorum.

SEBZE STEROLLERİ FAYDALI

Kolesterolü azaltan doğal desteklerden biri de bitkisel sterol ve stanoller. Bunlar en çok sebzelerde bulunuyor, kimyasal yapıları kolesterole çok benziyor. Sterol ve stanoller eğer fazla miktarda alınabilirlerse, hem besinlerden gelen kolesterol hem de safra yoluyla bağırsağa dökülen kolesterolün ince bağırsaklardan emilmesini belirli ölçüde baskılıyor.

Hafif hiperkolesterolemisi olan hastalarda günde 2-2,5 gram sebze sterolü tüketmek bir yıl sonra serum kolesterolünde yüzde 10 civarında bir azalmaya yol açıyor. Bu nedenle margarin üreticileri margarinlere, yoğurt üreticileri yoğurda bitki sterolleri eklediler. Bu ürünler bizim ülkemizde de satışa sunuldu. Üzülerek belirteyim ki beklenen ilgiyi görmedi. Bunda, tüketicilerin eksik bilgilendirilmeleri kadar, biz doktorların konuya gereken ilgiyi göstermemesinin de etkisi oldu.

Bazı üreticiler sebze stanollerini kapsül halinde de satıyor. Bize göre bu desteklerden faydalanmak lazım. Sebze ve bakliyatı fazla miktarda tüketenlerin kolesterollerinin düşük olması da bundan kaynaklanıyor. Yeşil sebzelerde, soyada, kuru fasulyede, sarmısakta bol miktarda bitkisel sterol var. "Bol sebze yiyin" dememiz biraz da bundandır.

OKTAKONASOLÜN FAYDASI TARTIŞMALI

Kolesterolü azaltmada kullanılan bir başka doğal madde de şeker kamışından elde edilen "Oktakonasol"dür. Bu maddenin de kolesterol yüksekliği tedavisinde kullanılabileceğini gösteren çalışmalar var, ama son zamanlarda yapılan bazı çalışmalar etkinliği konusunda kuşkular yaratmıştır.

Eğer kolesterol yüksekliği sorununuz varsa, önce yaşam tarzınızdaki yanlışları gözden geçirin. Sigarayı bırakmaya, egzersize başlamaya, fazla kilolarınızı vermeye ve kolesterolü, doymuş yağı, trans yağı en aza indirilmiş bir beslenme planı uygulamaya çalışın.

Eğer bu önlemlere rağmen kolesterol seviyelerinde düşme olmazsa yukarıdaki doğal desteklerden de faydalanmayı düşünebilirsiniz. Ama bu desteklerin hiçbirisinin ilaçların yerine geçemeyeceğini unutmayın. Doktorunuz ilaç kullanmanız gerekli diyorsa kullanmaktan korkmayın.