Tiroid hormonları vücudunuzun bütün metabolizmasını ayarlayan orkestra görevindedir. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr Ender Arıkan ve Doç. Dr. Adnan Gökçel: “Hamilelikle ilişkilendirilen tiroid hastalıkları aslında hamileliğinizden önce de ortaya çıkabilen tiroid hastalıklarını kapsar ancak hamilelik planınızı yaparken tiroid hastalıklarınızın varlığını farkında olmanız çok önemlidir.” diyor ve sözlerine şöyle devam ediyorlar: “Hipotiroidiniz (tiroid hormon yetersizliği) varsa bu metabolizmanızın yavaşlaması neden olur ve halsizlik kabızlık ciltte kuruma saç kalınlaşması ve dökülmede artma soğuğa tahammülsüzlük cilt sararması dilde büyüme hissi ses boğuklaşması adet düzensizliği (gecikme veya adet görmeme) gibi belirtileriniz oraya çıkabilir. Hipertiroidiniz (tiroid hormon fazlalığı) varsa metabolizmanızın hızlanması nedeni ile çarpıntı veya kalp ritim bozukluğu ellerde titreme terleme sıcağa tahammülsüzlük kilo kaybı sık adet görme sinirlilik kalp yetmezliği gibi belirtileriniz ortaya çıkabilir.”
Hamilelik ve sonrasında görülen tiroid problemleri
Hamilelerde hipotiroidinin en sık rastlanan nedeni iyot eksikliğidir. Fötüsünüz sizden sağladığı iyot ile hormon üretir. Bu nedenle yeterli iyot alımınız (ortalama 250 цg/gün) büyük önem arz eder. İleri derecede iyot eksikliğiniz tedavi edilmez ise nörolojik hasara neden olabilir. Ülkemizde kullanılan tuzlar iyotlu olduğu için bu konuda korkmaya gerek yoktur. Hamilelik öncenizde günlük 150mc gr hamilelik ve emzirme döneminde ise 250 mc gr iyot almanız önerilir. Hipotiroidik kadınlarda infertilite (kısırlık) söz konusu olmakla birlikte hipotiroidik kadınların %38 i hamile kalabilirler ve bu durumun farkında olmadan düşükler anemi hipertansiyon plesanta kusurları ve doğum sonrası kanamalar görülebilir. Bebek ile ilgili olarak erken doğumlar düşük doğum yenidoğan döneminde solunum problemleri zeka gelişiminde kusurlar görülebilir fakat yeterli tedavi ile bu durumlar önlenebilir. Eğer hipotiroidizm hamileliğiniz öncesinde de varsa ve tedavi uyguluyorsanız tedavi dozunuzda %30–50 artışlar olabilir. Hamileliğinizde sıklıkla kullanmanız gereken demir ve kalsiyum tiroid hormon tedavinizin etkinliğini azaltacağından kullanımları esnasında aralarında en az 4 saat kadar zaman dilimi bırakmalısınız.

Hipertiroid görülme oranı

Hipertiroidizm genellikle hamilelerin %01–04 ‘ünde görülür. Hipertiroidik anne adayının ve bebeğinin hem hastalığa hem de tedaviye bağlı olan bir takım riskleri vardır. Bu süreçte kontrollerinizi ihmal ederseniz;

• Erken doğum

• Düşük doğum

• Kalp yetersizliği

• Ölü doğum gibi risklerle karşı karşıya kalırsınız. Eğer aşırı doz alırsanız bebeğinizde hipotiroidizm gelişme riski oluşabilir. Hipertiroidinin klasik şikayetleri ise hamileliğinize bağlı sıkıntılarınıza çok benzer. Tedavileriniz sonucunda yanıt alamazsanız hamileliğinizin ikinci 3 ayı içinde tiroid cerrahisi uygulanabilir.

Tiroid nodülleri

Hamileliğinizle saptanan tiroid nodülleriniz var ise 1 cm üzerindeki nodüllerinize biopsi yapılır ve mecbur kalınırsa ikinci trimestrda cerrahi müdahale uygulanabilir. Düşük dereceli tiroid tümörlerinin tedavisinin doğum sonrasına bırakılması çok tehlikeli değildir. Eğer 1. trimestr sonuna doğru saptanmış troid kanseriniz bulunursa ve durum kritik bir safhada ise 2. trimestrda ameliyat edilebilirsiniz. Daha geç dönemlerde saptanan tiroid kanserlerinde ise hamileliğin sonlanması beklenebilir. Gebeliğin tiroid kanserini olumsuz etkilediği düşünülmemektedir. Yalnız bilmelisiniz ki hamilelik sürecinizde ve süt verme döneminizde kesinlikle radyoaktif iyot tedavisi uygulamamalısınız.

Doğum sonrasında oluşan tirioditler

Doğumunuz sonrasında karşılaşabileceğiniz bir başka tiroid hastalığı ise doğum sonrası gelişen tiroiditir. Tiroid antikorlarının varlığı hamileliğiniz sırasında düşüklere yol açabileceği gibi doğumunuz sonrasında da tiroiditlere yola açabilir. Bu nedenle hamileliğiniz sırasında tiroid antikorlarınız pozitif olursa doğumunuzdan sonra 3. ve 6. aylarınızda TSH düzeyleriniz kontrol edilmelidir. Doğumunuz sonrası 5–10 yıl içinde kalıcı hipotiroidi gelişme riski oldukça yüksektir. Yıllık TSH kontrollerine devam etmelisiniz.